Herziening Richtlijn Palliatieve Sedatie gelanceerd

Vandaag is na een zeer lange voorbereidingstijd de herziening van de [Richtlijn Palliatieve Sedatie](https://www.pallialine.nl/sedatie) gepubliceerd door KNMG en IKNL/PZNL. De reden dat de lancering lang op zich heeft laten wachten is de discussie of de verpleegkundig specialist ook de indicatiestelling mag doen. Besloten is dat alleen artsen de indicatie mag stellen. Uiteindelijk heeft de beroepsvereniging voor de VS'en, V&VN besloten de richtlijn niet te autoriseren. Aangezien er belangrijke wijzigingen zijn voor het zorgveld, organiseert Carend op 30 augustus een extra webinar over de herziene richtlijn. Lees [hier](https://carend.nl/webinars#herziene-richtlijn-palliatieve-sedatie) meer. **Aanpassingen** Belangrijkste aanpassingen ten opzichte van de vorige richtlijn zijn: 1. Expliciete aandacht voor de multidisciplinaire aanpak bij (het proces van) palliatieve sedatie. 2. Meer aandacht voor het vroegtijdig en proactief bespreken van palliatieve sedatie als onderdeel van palliatieve zorg. Door tijdig het gesprek over mogelijkheden van behandelingen en wensen rondom het sterven te voeren, kunnen patiënten hun persoonlijke keuzes op tijd maken en kenbaar maken. 3. Meer informatie over en concrete handvatten voor voorlichting aan patiënten en naasten. 4. Expliciet toegevoegd zijn de indicatiestelling bij patiënten met dementie en bij patiënten met verstandelijke beperkingen. 5. Het doseringsschema van medicatie is aangepast op basis van voortschrijdend medisch inzicht. Er is meer aandacht voor proportionele sedatie; 6. Het onderwerp acute sedatie is toegevoegd; 7. Het lijden hoeft niet alleen lichamelijk van aard te zijn, existentieel lijden speelt ook een rol. Existentieel lijden is bij voorbeeld het ervaren van 'zinloosheid of leegte' in de laatste levensfase. **Palliatieve sedatie** Palliatieve sedatie is het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase. Doel is het lijden te verlichten. Palliatieve sedatie die zorgvuldig en op de gebruikelijke medische wijze wordt toegepast bekort het leven niet. De patiënt komt te overlijden aan de onderliggende ziekte. Levenseinde zorg is altijd ingrijpend, voor de patiënt en diens naasten, maar ook voor de arts en andere betrokken zorgverleners. Palliatieve sedatie is een vergaande en complexe medische handeling. De richtlijn palliatieve sedatie biedt het professionele kader voor de indicatiestelling van palliatieve sedatie, de randvoorwaarden, het besluitvormingsproces en de uitvoering. Leer [hier](https://www.carend.nl/webinars/terugkijken#palliatieve-sedatie) meer over 'Palliatieve sedatie' via het recente webinar van internist Sabine Netters en verpleegkundig specialist palliatieve zorg Metta Bunk. **V&VN autoriseert de richtlijn niet** In deze herziene versie blijft de indicatiestelling voor palliatieve sedatie de verantwoordelijkheid van artsen. De Vereniging voor Verpleegkundigen en Verzorgenden (V&VN) heeft ervoor gekozen om de multidisciplinaire richtlijn niet te autoriseren. Zij had graag gezien dat verpleegkundig specialisten deze indicatie ook mogen stellen. KNMG geeft in een verklaring aan dat in de praktijk dit niet-autoriseren geen verschil maakt. De richtlijn geldt alsnog voor elke betrokken beroepsgroep, ongeacht of die beroepsgroep de richtlijn geautoriseerd heeft. ----- U kan de gehele richtlijn hier lezen: https://www.pallialine.nl/sedatie Op 30 augustus organiseren we een extra [webinar](https://carend.nl/webinars#herziene-richtlijn-palliatieve-sedatie) over de herziening van de belangrijke richtlijn. ----- **Meer lezen?** Meer informatie over palliatieve sedatie vindt u: https://palliaweb.nl/zorgpraktijk/palliatieve-sedatie Lees ook de blog [BAM](https://carend.nl/blog/palliatieve-sedatie) van longarts Sander de Hosson. 'Palliatieve sedatie voor verpleegkundigen soms ook complex. Bewaar ook je eigen grenzen. Interview met Metta Bunk. Lees het hele [interview](https://https://carend.nl/artikel/palliatieve-sedatie-voor-verpleegkundigen-soms-ook-complex-bewaak-ook-je-eigen-grenzen).