Op dinsdag 13 augustus overleed onze columnist Jannie Oskam. Zij schreef de laatste jaren columns op deze website over haar ervaringen binnen de palliatieve zorg.
Jannie Oskam was 'dubbele ervaringsdeskundige', zoals ze het zelf noemde. Ze was werkzaam in de zorg (en kende de wegen daar goed), maar later werd ze ook zelf patiënt met uitgezaaide borstkanker.
Ruim tien jaar geleden veranderde haar leven bij een donderslag na een gemiste diagnose borstkanker waarvoor behandelingen gestart werden en alles weer rustig werd. Tot weer een paar jaar later ze benauwd werd. Toen bleek ze ‘vocht achter de longen’ te hebben, maar ze wist niet eens wat dat was. Het was meteen duidelijk dat er sprake van uitzaaiingen was. Er moest van alles uitgezocht worden, er moest over behandelplannen gesproken worden, maar ze werd vooral steeds zieker. Ineens stond ze oog in oog met de dood, een heftige situatie, maar niemand bood haar een gesprek aan met een palliatief team. Daar heeft ze zelf om moeten vragen. En ze was vastbesloten dat te veranderen. En dat deed ze.
Ze leerde ons kennismaken met 'Tussenland': “Dit is een overgangsgebied tussen leven en dood. De behandeling is in deze fase niet meer gericht op genezing, maar op levensverlenging en verlichting van symptomen. Met als doel een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven te blijven garanderen.” De ene persoon komt er plotseling, de ander geleidelijk, maar voor iedereen geldt “dat je er de weg niet kent en de taal niet spreekt”, zei Jannie.
Ze was een vurig ambassadeur van palliatieve zorg: ze zag toen ze zelf ziek werd hoe weinig bekendheid er rondom de palliatieve zorg bestaat. “Als patiënten de palliatieve zorg niet kennen, kunnen ze er ook niet om vragen en veel zorgverleners bieden het niet aan. Dat is heel jammer.” Zelf is Jannie “heel goed ondersteund” door de palliatieve zorg. “En dat gun ik iedereen. Ze schreef het boek: Tussenland – over leven met de dood in je schoenen. In dit boek, schreef ze niet alleen haar eigen verhaal, maar ook dat van zes zorgverleners en zes lotgenoten.”
Jannie studeerde sociale wetenschappen, deelde eerder haar ervaringen als patiënt tegen de achtergrond van dertig jaar werken in de zorg tijdens een webinar en was te gast tijdens het congres Leven toevoegen aan de dagen in maart 2023. In het najaar van 2023 verscheen het boek In gesprek over het leven en het einde, waaraan zij heeft meegewerkt. Ze was samen met Sander de Hosson te gast bij het programma Op1 en gaf veel lezingen en onderwijs over deze ervaringen.
Ook werkte Jannie mee aan de Carend Podcast. Luister deze indringende podcast hieronder of via spotify, medicast of apple podcast met Jannie over slecht nieuws ontvangen, over zingeving en over het ongekende belang van palliatieve zorg.
We zullen Jannie enorm gaan missen, maar haar woorden en boodschap zullen blijven bestaan en nog vele mensen die werken in of die te maken krijgen met palliatieve zorg inspireren. Dank je wel lieve Jannie, we nemen je mee in ons hart..