Sint Maarten: naamgever van de palliatieve zorg

Auteur: Sander de Hosson
11.11.2023
Sint Maarten: naamgever van de palliatieve zorg
Auteur: Sander de Hosson
11.11.2023

"11 november is de dag, dat Sint Maarten, dat Sint Maarten …"

Grote kans dat vanavond een groep kinderen met lampion in de hand aanbelt om een liedje te zingen. En ze verwachten dan natuurlijk snoep! Maar wat vieren we eigenlijk met Sint Maarten?

Sint Maarten, ofwel Maarten van Tours werd geboren in 316 in Hongarije als zoon van een Romeinse soldaat. Op jonge leeftijd werd hij soldaat en vertrok naar Frankrijk. Maarten trok het lot van armlastigen erg aan en gaf hen zijn bezittingen.

Op een koude dag ontmoette hij in het Franse Amiens een bedelaar. Zijn bezittingen had hij bijna allemaal weggeven, het enige dat hij nog over had, was zijn mantel. Omdat het koud was, kon hij niet zijn hele mantel weggeven, daarom sneed hij met zijn zwaard de mantel in tweeën en gaf de helft aan de bedelaar en redde zo hij diens leven. 's Avond verscheen hem Jezus, die hem vertelde dat hijzelf die bedelaar was geweest.

Mantel is het latijn is 'pallium'. Volgens verschillende historische verwijzingen dankt de palliatieve zorg zijn naam aan deze legende. Mantel staat voor koestering, verwarming en zorg, de essentie van palliatieve zorg.

Op 19-jarige leeftijd werd hij duiveluitdrijver. Hij heeft op meerdere plaatsen gepreekt en bleef in armoede leven. Ook leefde hij enige tijd als kluizenaar op het eiland Gallinara bij Genua, en verder stichtte hij in 361 een klooster te Ligugé, acht kilometer ten zuiden van de stad Poitiers, het eerste klooster op Franse bodem. Mede door enkele wonderen werd Martinus steeds meer een beroemdheid, die door zin vrijgevigheid vooral geliefd was bij het gewone volk.

In 371 werd Maarten door de bevolking van Tours gekozen tot bisschop. Volgens een overlevering vond hij zich niet waardig genoeg voor dat ambt en verstopte hij zich in een ganzenhok. Toen zijn aanhangers hem gingen zoeken, gingen de ganzen te keer waardoor zijn schuilplaats ontdekt werd. Zo kwam het dat hij alsnog tot bisschop gewijd kon worden.

Overal waar hij komt sticht hij parochies en doet veel welzijnswerk. Martinus overlijdt uiteindelijk op 11 november 397.

Martinus wordt al snel na zijn dood heilig verklaard. In Frankrijk wordt hij zelfs de nationale beschermheilige. Al tijdens zijn leven was Martinus in de hele christelijke wereld bekend. Aan Martinus worden tal van wonderen toegeschreven.

Hij is de beschermheilige van de steden Utrecht, Groningen, Doesburg, Gorinchem, Sneek, Venlo, Weert, Zaltbommel.

sint maarten.jpeg

Martinus deelt zijn mantel (schilderij uit ca.1618), Antoon van Dyck, Sint-Martinuskerk, Zaventem.

sint maarten groningen.jpeg

Beeldje van Sint Maarten op de Grote Markt, Groningen.



Foto's Pexels, Wikipedia.