‘De dood roept meer op dan de vraag: welke kist wilt u? Wij zien ons werk als een zielsopdracht.’ Nicole Duivenvoorde (54) is een van de drie Vrouwen van Rouw. Samen met haar dochter van 22 en haar moeder van bijna 74 verzorgt ze uitvaarten rondom Middelburg. ‘We doen zoveel mogelijk met ons drieën. We begrijpen elkaar blindelings en nabestaanden voelen dat.’
‘Onze naam Vrouwen van Rouw verwijst naar onze oud Germaanse cultuur waarbij rouwvrouwen de overledene klaarmaakten voor de overtocht. Dat kan met rituelen, maar iedere uitvaart vraagt om een eigen vorm. We hebben allemaal de taak om de gereedschapskist waarmee je op aarde bent gekomen te gebruiken. Wij zien het als onze opdracht om nabestaanden zo goed mogelijk te begeleiden naar wat er na het afscheid komt.
Uitvaarten zijn vercommercialiseerd. Niet iedereen heeft tienduizend euro voor een uitvaart. Mensen kiezen soms voor vorm boven inhoud. Wij proberen mensen te helpen de essentie van het afscheid te vinden. Zelf houd ik van intieme uitvaarten. Huiskameruitvaarten vanuit de eigen tuin of huis, ook als dat een rijtjeshuis is, vind ik mooi. Ik herinner mij een uitvaart waarbij er samen wat gedronken werd en muziek gedraaid op een klein pick-upje. De overledene was opgebaard tussen zijn eigen kunstwerken. Het was integer en echt. Groots in eenvoud.
Mijn dochter begon op haar zestiende als stagiaire in het bedrijf waar ik toen samen met mijn moeder werkte. Sinds twee jaar vormen we met Vrouwen van Rouw onze eigen onderneming. Het werken met mijn dochter en mijn moeder vind ik heerlijk. Vertrouwen is een onvoorwaardelijke factor in dit werk, irritaties moeten snel opgelost kunnen zijn. Dat gaat met familie makkelijker vind ik. We inspireren elkaar en mensen voor wie we werken vinden drie generaties vrouwen bijzonder.
Soms zijn we vroeg betrokken bij een naderend overlijden. Dan hebben we mooie gesprekken waarbij merkbaar is dat degene die gaat sterven al andere gedachten heeft dan de familie. Processen lopen dan niet meer gelijk. Wij zien het als onze taak om zowel de stervende als de nabestaanden zo goed mogelijk te begeleiden. We hebben kortgeleden een duo-euthanasie meegemaakt. Dat was heel bijzonder. Ook kenden we een echtpaar waarvan de vrouw terminaal was. Zij lag in een hospice en haar man wilde met haar mee in de dood maar dat kon niet. Hij is toen gestopt met eten en drinken en zes dagen na zijn vrouw overleden.
Het klassieke beeld van de uitvaartverzorger als zwarte kraai vind ik vreselijk. Ik zeg vaak tegen mensen dat de dood van hen is, net als geboorte. Wij proberen de dood terug te geven aan mensen omdat het zo bij het leven hoort.’
Op woensdag 6 november 2024 vindt het congres ‘Zorg in de Stervensfase’ van Carend plaats in het Beatrixtheater te Utrecht. Samen met sprekers als Manu Keirse, Sander de Hosson, Madeleine Kerkhof, Teun Toebes, Karlijn van Rooijen, Annelot van der Meulen, Mustafa Bulut en Edwin Spieard zullen we aandacht besteden aan alle domeinen van de palliatieve zorg in de stervensfase. Meer informatie vind je hier.