In een rustige straat aan het Kaaskenswater, staat hospice Kaaskenshuis. Een bijna-thuis-huis met vier kamers voor mensen die in de laatste fase van hun leven zijn. Wilde konijntjes en vrolijke vogelgeluiden heten de nieuwe bewoner en de naasten welkom.
Het Kaaskenshuis staat in Zierikzee op Schouwen-Duivenland. Sanne van Es is er algemeen coördinator: ‘Het hospice heeft een mooie plek in de samenleving op het eiland verworven. In de begintijd was er wat weerstand tegen de komst van een hospice. Door transparant te zijn en veel informatie en voorlichting te geven, is dat geheel verdwenen en staan we bekend als een huiselijke en laagdrempelige plek voor iedereen die stervende is.’
Hulp thuis
‘We bieden met Kaaskens-THUIS ook ondersteuning bij mensen thuis. Wanneer het medisch kan, en iemand nog een aantal weken vanuit het ziekenhuis naar huis wil gaan, bieden onze vrijwilligers ondersteuning. Dat doen zij integer waarbij de privacy gerespecteerd wordt. Op het moment dat er toch meer zorg nodig is, wordt er verhuisd naar het hospice. Op elk Zeeuws eiland staat een hospice en er is veel samenwerking.
We vragen de wijkverpleegkundigen om al tijdens het intakegeprek de mogelijkheid van ondersteuning door goed geschoolde VPTZ-vrijwilligers thuis te benoemen. We geloven dat er steeds meer behoefte komt aan deze informele zorg aan huis. Denk aan alleenstaanden, een luisterend oor is goud waard.
Ik herinner me de alleenstaande meneer die graag thuis wilde sterven. Dorpelingen stonden op en kregen het samen met drie VPTZ-vrijwilligers voor elkaar om die laatste wens van meneer te honoreren. Op de rouwkaart stond “mede namens de Kaaskens-THUIS vrijwilligers kon hij tot het laatst thuis blijven’. Daar doen we het met elkaar voor.’
‘Wanneer iemand in het hospice overlijdt staan we daar, in overleg met de naasten, bij stil met ons uitgeleideritueel. De vrijwilligers krijgen de gelegenheid hierbij aanwezig te zijn en samen blikken we terug op de tijd bij ons: Nog een laatste keer samen mosselen eten of luisteren naar een mooi muziekstuk door onze muziekvrijwilliger. Na het voorlezen van het Kaaskenshuis-gedicht sluiten we af met de woorden: “we groeten u met respect voor wie u was.” De naasten blazen de kaars in de hal uit en alle aanwezigen wachten buiten totdat de rouwauto uit het zicht verdwenen is. Ik vind het een voorrecht om dit prachtige ritueel te mogen verzorgen.’
Nazorg
Het hospice heeft oog voor nazorg. Drie keer per jaar wordt een herdenkingsbijeenkomst georganiseerd. Bij de koffie in de huiskamer, na afloop van het officiële deel, vinden naasten elkaar en onstaan de mooiste gesprekken. Sanne:’Ik denk dan vaak aan de woorden van Manu Keirse: “rouwen is normaal gedrag, van normale mensen.” Wanneer iemand vastloopt, wijzen we op diverse mogelijkheden zoals wandelen met gelijkgestemden of creatieve begeleiding.
Ook mailen we de VPTZ- Feedback Naasten toe, een onderdeel van het kwaliteitskompas VPTZ, een vriendelijk instrument waarmee naasten ons feedback of tips geven. Mondeling en rechtstreeks blijkt feedback geven soms moeilijk om te doen.’
Sanne excuseert zich, een echtgenote die onderweg is naar de uitvaart van haar echtgenoot, staat in het hospice en die wil ze even te woord staan. Even later vertelt ze dat mevrouw haar bedankte en vertelde dat het hospice ook een huis voor haar was. ‘Ik ben dankbaar dat we met onze vrijwilligers een mooie impact hebben op velen.'
