Zorg in de stervensfase. Interview met Eric Geijteman

Op dinsdagavond 10 mei zal internist en onderzoeker Eric Geijteman tijdens een leerzaam en geaccrediteerd [avondwebinar](https://www.carend.nl/webinars#stervensfase) uitgebreid ingaan op alle facetten rond de 'Zorg in de Stervensfase'. In dit webinar is veel aandacht voor het beter markeren van de stervensfase, maar ook is er veel aandacht voor communicatie met patient en zijn naasten. In de aanloop van dit webinar spraken we alvast met Eric Geijteman, een interview. *Wat zijn de belangrijkste problemen die zich bij mensen in de laatste levensfase kunnen voordoen? Moet er altijd ingegrepen worden?* Er kunnen tal van problemen ontstaan bij mensen in de laatste levensfase. Deze problemen kunnen lichamelijk zijn, maar ook van psychische, sociale of existentiële aard zijn. Ik denk dat we steeds beter in staat zijn om de symptoomlast van mensen met een beperkte levensverwachting te behandelen. We zijn er echter nog lang niet. Tot op heden ontbreekt het aan voldoende kennis over de juiste behandeling van velerlei symptomen in de laatste fase van het leven. *Waarom is het belangrijk om medicatie als bloeddrukverlagers of maagzuurremmers tijdig te stoppen? Gebeurt het vaak dat dit soort medicatie in de stervensfase wordt doorgegeven?* Gedurende het leven krijgen mensen over het algemeen steeds meer medicijnen voorgeschreven. Op het moment dat het betreffende medicijn gestart wordt, kan het betreffende medicijn heel nuttig zijn. Naarmate het overlijden nadert verandert het behandeldoel en nemen de fysieke functies van de patient af. Dit betekent dat een heel aantal medicijnen in deze fase van het leven gestopt kan worden. En wellicht gestopt moet worden, omdat voorkomen moet worden dat patienten juist klachten ontwikkelen door het continueren van de betreffende medicijnen. *Wat is reutelen precies en hoe en waarom behandel je dit?* Reutelen is een luidruchtige ademhaling veroorzaakt door slijm in de luchtwegen. Met name voor naasten kan dit zeer verontrustend zijn, ondanks adequate uitleg over het symptoom waarbij de verwachting is dat de patient hier zelf geen last van heeft. Uit recent onderzoek uitgevoerd door Jet van Esch is gebleken dat het preventief geven van scopolaminebutyl de kans op het ontwikkelen van reutelen kan verminderen. *Wat ziet u als de belangrijkste uitdagingen om zorg in de stervensfase/palliatieve zorg te verbeteren?* Een belangrijke uitdaging ligt in het adequater herkennen van de stervensfase. Ondanks de enorme vooruitgang in de medische wereld blijft het (naderend) overlijden een zeer groot fenomeen waar we nog heel weinig van weten. Wanneer de stervensfase eerder herkend en erkend wordt, kan dit leiden tot betere zorg in de stervensfase, door minder inzet van medische interventies gericht op levensverlenging en meer en optimale inzet van interventies gericht op symptoombestrijding en comfort. ----- Wat? **[Webinar 'Zorg in de Stervensfase](https://www.carend.nl/webinars#stervensfase)' ** *Wanneer?* Dinsdag 10 mei *Hoe laat?* 20.00 uur *Voor wie?* Het webinar is toegankelijk voor iedereen, maar richt zich primair op zorgverleners, voor wie ook accreditatie van 2 punten is toegekend. Studenten krijgen een forse korting.  Eric Geijteman, internist