Op woensdag 3 april werd het belangrijke Gupta Rapport gepubliceerd onder de titel ‘De olifant de kamer uit’. Dit rapport werpt een verhelderend licht op de huidige stand van zaken in de palliatieve zorg en benadrukt de urgentie om verbeteringen door te voeren.
Een van de belangrijkste bevindingen is het voortdurende taboe rondom het bespreken van behandelwensen en -grenzen van patiënten in hun laatste levensfase, wat leidt tot suboptimale ondersteuning voor zowel patiënten als hun naasten en verlies van kwaliteit van leven en van sterven.
Zowel patienten en artsen vinden het levenseinde een lastig onderwerp om over te beginnen: Uit het onderzoek blijkt dat 67% van de patiënten vindt dat artsen te lang wachten met het gesprek, 46% van de artsen vindt het onderwerp lastig. Daarnaast is er nog te weinig aandacht voor dit onderwerp in opleidingen.
Tegelijkertijd erkent het rapport de potentie van het Kwaliteitskader palliatieve zorg Nederland, met name door het bevorderen van proactieve zorgplanning en gezamenlijke besluitvorming. Dit vereist echter een fundamentele verschuiving in denken en handelen van alle betrokken zorgpartijen.
Als reactie op deze inzichten is de Strategische agenda Transformatie palliatieve zorg opgesteld, met als doel palliatieve zorg naadloos te integreren in het reguliere zorgproces. Dit omvat onder andere een betere afstemming van zorgwensen, meer passende zorg in een vroeger stadium en het verminderen van niet-passende zorg later in het proces.
Van alle partijen wordt moed gevraagd om een einde te maken aan het taboe rondom het voeren van het gesprek in en over de laatste levensfase. En het vraagt een gezamenlijk optrekken van alle partijen. Alleen samen kunnen we verbeteren. We moeten de handen ineenslaan om een zorglandschap te creëren dat gegeven alle keuzedilemma’s werkelijk recht doet aan de behoeften van elke patiënt in zijn laatste levensfase.
Op 16 april debatteert de Tweede Kamer over de stand van zaken in de palliatieve zorg.