Op 4 april 2023 zullen longarts Anne-Marije Buiter en verpleegkundig specialist Danielle Wester een leerzaam avondwebinar houden over "Palliatieve zorg bij COPD". Nadruk ligt op advance care planning en de symptoombestrijding op alle domeinen van de palliatieve zorg.
COPD is een vaak voorkomende, te voorkomen en behandelbare ziekte die gekenmerkt wordt door aanhoudende klachten van de luchtwegen en luchtwegvernauwing. Mensen met gevorderde COPD hebben meerdere ernstige symptomen zoals (chronische) kortademigheid, chronisch hoesten, angst en depressie. Ze hebben vaak niet voldoende energie om dagelijkse activiteiten uit te voeren en raken daardoor thuisgebonden en sociaal geïsoleerd. De kwaliteit van leven van mensen met gevorderde COPD is daardoor laag. Belangrijke comorbiditeiten kunnen impact hebben op ziektelast en mortaliteit.
In 2019 hadden naar schatting 584.600 mensen in Nederland COPD. COPD is wereldwijd de derde oorzaak van sterfte. In Nederland is COPD de vijfde oorzaak van sterfte. In 2019 overleden in Nederland 6.740 mensen met COPD als onderliggende doodsoorzaak.
Palliatieve zorg bij COPD
De behandeling van COPD bestaat uit stoppen met roken, inhalatiemedicatie, beweging/revalidatie, voedingstherapie, endobronchiale interventies, niet-invasieve beademing en ademhalingstechnieken. Ook psychosociale begeleiding speelt een belangrijke rol. De palliatieve zorg is eigenlijk een continuüm met de eerder ingezette, bovenstaande zorg, maar tevens speelt advance care planning (ACP) een belangrijke rol. Deze worden vaak pas laat ingezet.
Palliatieve zorg bestaat uit meerdere behandelmogelijkheden die gericht zijn op het verbeteren van lichamelijk lijden (benauwdheid, hoesten, vermoeidheid), op het verbeteren van psychische problematiek (angstklachten, depressieve gevoelens, verliesgevoelens en rouw) en sociale problematiek (isolement, schaamte, verlies van inkomen of hobby's). Ook gaat er aandacht uit naar zingevingsproblematiek. Vragen als ‘wat heeft mijn leven nog voor zin nu ik zo afhankelijk geworden ben van anderen’?
Advance care planning bij COPD
Binnen ACP staan de wensen en de grenzen van de patiënt centraal: wat vindt de patiënt belangrijk? Welke kwaliteit van leven vindt een patiënt acceptabel en hoe ziet een goede dag voor een patiënt eruit? Binnen ACP wordt tussen de patient en zijn zorgverlener(s) veel gesproken over het traject dat komen gaat, al weet niemand nog precies hoe het er uit zal zien. Er worden afspraken gemaakt over behandelingen en ook over behandelbeperkingen, zoals reanimaties en beademingen die als de kwaliteit van leven niet meer goed is, zullen leiden tot een slechtere kwaliteit van leven. Ook de stervensfase wordt besproken: wat vindt de patiënt belangrijk dat er gebeurt, hoe ziet de stervensfase er eigenlijk uit en wat kunnen zorgverleners doen om de kwaliteit van sterven te verbeteren?
Webinar over palliatieve zorg bij COPD
Op 4 april 2023 zullen longarts Anne-Marije Buiter en verpleegkundig specialist Danielle Wester uitgebreid ingaan op alle bovengenoemde zaken. Nadruk ligt op advance care planning en de symptoombestrijding op alle domeinen van de palliatieve zorg. Het webinar is voor zorgverleners geaccrediteerd, maar toegankelijk voor iedereen, dus ook patiënten en naasten. In de chat worden door deskundige moderatoren eventuele vragen beantwoord en begrippen verduidelijkt. Het webinar begint om 20.00 uur.
Annemarije Buiter is longarts in ziekenhuis Tjongerschans en bestuurslid van de Werkgroep Palliatieve Zorg van de NVALT (de Nederlandse longartsenvereniging). Danielle Wester is verpleegkundig specialist in het Spaarne Ziekenhuis en speelt een belangrijke rol binnen de transmurale zorg bij patiënten met COPD.
Dit webinar maakt deel uit van een drieluik over palliatieve zorg bij orgaanfalen. Op 28 maart was het onderwerp leverfalen. Op 11 april is het onderwerp hartfalen.
Meer weten over palliatieve zorg bij COPD?
Richtlijn Palliatieve Zorg bij COPD: https://www.pallialine.nl/copd
Pagina over palliatieve zorg bij COPD van de Longalliantie Nederland: https://www.longalliantie.nl/projecten/palliatieve-zorg/
Pagina voor patiënten met COPD over palliatieve zorg: copd-in-de-palliatieve-fase
Agonizomai. Een film van oud-longarts Bert Baas over leven met COPD (2012): http://www.maculaproductions.com/agonizomai-living-copd/
Longarts Anne-Marije Buiter.