Onderzoek: 'We denken na over de laatste levensfase, maar we praten er nog weinig over"

Uit een onderzoek dat Palliatieve Zorg Nederland (PZNL) onder Nederlanders heeft gehouden blijkt dat veel mensen nadenken over de zorg in de laatste levensfase en dat zij ook behoefte hebben om erover te spreken, maar dat dit gesprek uiteindelijk onvoldoende plaatsvindt. PZNL heeft in het onderzoek 1242 oudere Nederlanders, 1165 patiënten en 1011 zorgverleners bevraagd over hun ervaringen met en perspectief op proactieve zorg en ondersteuning in de laatste levensfase. Uit het onderzoek blijkt dat driekwart van deze oudere Nederlanders nadenkt over de grenzen en de wensen rond het levenseinde. Grenzen kunnen bij voorbeeld zijn om afspraken te maken over wel of niet reanimeren of beademen, maar ook het bespreken van onderwerpen in de stervensfase zoals euthanasie, de plaats van overlijden en kennis over palliatieve sedatie. Slechts de helft van patienten bespreekt daadwerkelijk dit soort zaken met hun zorgverlener. Mensen die het onderwerp niet bespreken, vinden het onderwerp (te) moeilijk, niet urgent genoeg of ze wachten tot de zorgverlener erover begint. Patiënten die wél een gesprek hebben gehad met hun zorgverlener over zorg in de laatste levensfase geven aan vooral de volgende onderwerpen te bespreken: hun euthanasiewens (57%), behandelwensen en grenzen (51%) en hun wilsverklaring (47%). In het Nationaal programma Palliatieve Zorg II wordt veel geinvesteerd om advancecare planning, het gesprek of de gesprekken tussen zorgverleners en patienten over dit onderwerp, te verbeteren. Lees hier het hele [rapport](https://palliaweb.nl/publicaties/praten-over-het-levenseinde-(rapport)) van het onderzoek van PZNL. ----- Foto: SIRE-campagne. De dood. Praat erover. Niet eroverheen.