Operatie is al lang niet meer de beste pijnstilling

Auteur: Jos Schuring, journalist en spreker bij uitvaarten
09.11.2024
Operatie is al lang niet meer de beste pijnstilling
Auteur: Jos Schuring, journalist en spreker bij uitvaarten
09.11.2024

Als oudere mensen een heup breken is dat vaak het begin van het einde. Steeds meer wordt daarom heel zorgvuldig afgewogen of een operatie zinnig is. Omdat pijnbestrijding steeds betere mogelijkheden biedt, kan niet opereren een betere keuze zijn. Dat is de overtuiging van steeds meer artsen. 

Mensen die een heup breken zijn gemiddeld 83 jaar. Voor kwetsbare ouderen is dat levensbedreigend. De helft overlijdt binnen een jaar, een derde daarvan binnen een maand. Mensen die een heup breken en in een verpleeghuis liggen gaan meestal niet meer lopen. Of opereren dan de kwaliteit van leven voor zo iemand verbetert is zeer de vraag. Immers, hoe ziet het leven er na een operatie dan uit? Is dat wel beter dan voor de operatie? Patiënten moeten dan naar het ziekenhuis gebracht worden. Hoe groot is de kans op goede genezing? Wat zijn de kansen op complicaties? Wat is het risico dat patiënten dan in het ziekenhuis overlijden? Het kost niet alleen veel geld, het gaat ook ten koste van de kwaliteit van het leven in de laatste dagen. Steeds meer mensen weten dat ze een keuze kunnen maken voor een rustig levenseinde in een verpleeghuis. Of nog beter thuis. Dat is veel prettiger dan in een ziekenhuis.

Er zijn alternatieven voor opereren. Met een vragenlijst proberen artsen de kwaliteit van leven vast te stellen bij een patiënt. Pijnervaring is daarin belangrijk. Een breuk geeft vaak veel pijn en dat is zwaar, ook voor naasten en geliefden. Vaak is goede pijnbestrijding mogelijk wat als groot voordeel heeft dat de patiënt in zijn eigen omgeving blijft. Morfine is goed mogelijk maar maakt iemand wel wat suf. Sommigen vinden dat fijn. Anderen willen juist graag zo helder mogelijk blijven.

Er lijkt in Nederland sprake te zijn van een trendbreuk. Artsen werden als vanouds opgeleid om te opereren, maar dat is nu aan het veranderen. Medisch handelen blijft natuurlijk de belangrijkste taak van artsen, maar tot hoever is een vraag die samen met een patiënt besproken wordt. De ervaring van medisch personeel is dat snel duidelijk is wat iemand wil. Er zijn mensen vol vechtlust die er helemaal voor gaan en er zijn mensen die zwaar zuchtend zeggen dat het niet goed gaat. Vaak zeggen deze mensen uiteindelijk: het is goed geweest zo.


Op dinsdagavond 12 november organiseert Carend het webinar 'Palliatieve zorg binnen de chirurgie: de gebroken heup'. Het webinar is geaccrediteerd, maar is zeker ook toegankelijk voor niet-zorgprofessionals en naasten. Meer informatie? Inschrijven? Klik hier.