Het Nationaal Euthanasie Congres 2025, woensdag 12 februari, was een groot succes: 375 professionals, overwegend artsen en verpleegkundigen, kwamen af op het evenement in het Van der Valk-hotel in Houten.
Het congres was een gezamenlijk initiatief van centrum voor palliatieve zorg Carend, Expertisecentrum Euthanasie en de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE). Het congres was onderdeel van de jaarlijks door de NVVE georganiseerde Week van de Euthanasie. Na een welkomstwoord van door de organisatoren Sander de Hosson (Carend), Sonja Kersten (Expertisecentrum Euthanasie) en Fransien van ter Beek (NVVE), waren er twee plenaire lezingen.
De eerste werd verzorgd door Marieke de Meij, huis- en SCEN-arts en verbonden aan het Team Ondersteunende en Palliatieve Zorg van het OLVG-ziekenhuis in Amsterdam. Zij was op het laatste moment ingevlogen als vervangster van internist oudergeneeskundige Rozemarijn van Bruchem-Visser, maar dat was aan haar presentatie allerminst te merken. De Meij zette uiteen dat euthanasie onderdeel kán zijn van palliatieve zorg, maar dat het slotstuk van die zorg ook natuurlijk sterven kan zijn, met of zonder palliatieve sedatie. Zij benadrukte dat waar palliatieve zorg een recht is, euthanasie een keuze is. Ook ging De Meij uitvoerig in op het belang van proactieve zorgplanning (Advanced Care Planning; ACP), het door arts en patiënt samen tijdig nadenken over wensen en grenzen bij het levenseinde. Een belangrijke kanttekening plaatste zij ook: 'Heel veel mensen die ongeneeslijk ziek zijn proberen het allemaal heel strak te regelen, terwijl het in de praktijk toch vaak anders gaat.'
De tweede plenaire lezing werd verzorgd door Sjaak Thijssen, wijkverpleegkundige palliatieve zorg en medevoorzitter van beroepsvereniging V&VN Palliatieve Zorg. Zijn lezing ging, aan de hand van een praktijkvoorbeeld, over de belangrijke rol die een verpleegkundige kan spelen in een euthanasietraject. In de praktijk is het helaas vaak zo dat die pas in een laat stadium wordt betrokken. Thijssen verdedigde met verve de stelling dat verpleegkundigen en artsen elkaar in zo'n traject nodig hebben en elkaar heel goed aan kunnen vullen, al was het maar omdat verpleegkundigen meer tijd hebben voor persoonlijke aandacht en verzorging. In het publiek merkte een mbo-verpleegkundige op dat ACP vaak onder de douche ontstaat. Zij kreeg veel bijval.
Na de pauze waren er workshops over euthanasie bij een stapeling van ouderdomsaandoeningen, bij dementie, bij psychiatrische aandoeningen en over de grenzen van wilsonbekwaamheid bij verstandelijke beperkingen.
De zorgprofessionals uit de verschillende disciplines gingen goed geïnformeerd over de juridische, ethische en medische aspecten van euthanasie naar huis.
Foto's: Jan Harryvan