Het koppelbed verdient veel meer aandacht!

Auteur: Sander de Hosson, longarts
26.03.2022
Het koppelbed verdient veel meer aandacht!
Auteur: Sander de Hosson, longarts
26.03.2022
Deze week hoorde ik een hartverscheurend verhaal. Maar er zat ook een enorme kracht in. Het ging over Lieke, een moeder van 35 jaar die uitgezaaide darmkanker heeft en nu stervende is. Door de snelle groei van de tumoren in haar lever raakt ze snel ernstig verzwakt en kan ze niet meer de trap op komen. Haar man had een paar dagen geleden met een paar vrienden een bed van de thuiszorg in de huiskamer geplaatst en daar verblijft ze nu 24 uur per dag. Maar het hoog-laag bed is veel te klein, waardoor haar drie kinderen van drie, vijf en zeven er helemaal niet meer bijpassen. Via Roparun had de betrokken thuiszorginstelling een zogenaamd koppelbed gekregen en deze tegen het bed van Lieke aangeplaatst, waardoor er nu ineens zeeën van ruimte is. Nu kan ze echt samen met haar kinderen zijn. Ze kijken naar filmpjes op de Ipad kijken en ze voelt ze dicht tegen zich aan. En andersom. Een koppelbed is een speciaal door een meubelmaker vervaardigd bedframe met een matras die naadloos aansluit op bijvoorbeeld een ziekenhuisbed of een bed in de thuissituatie. Hierdoor wordt het mogelijk dat mensen in de laatste fase van het leven letterlijk elkaars warmte kunnen voelen en dat was tot nu toe alleen met veel improvisatie en knutselwerk mogelijk. Geliefden kunnen intiem samen zijn, kinderen bij hun ouders of ouders bij hun kind. Het koppelbed is een eenvoudig concept, dat sinds 2018 over Nederland wordt uitgerold door de inspanningen van de vrijwilligersorganisatie Roparun en opbrengsten van de Elfstedenzwemtocht van Maarten van der Weijden uit 2019. Persoonlijk vind ik het een uitvinding die om een heleboel redenen van de daken geschreeuwd mag worden. Door de coronacrisis is de aandacht voor het koppelbed wat naar de achtergrond verdwenen en dat is jammer. Veel ziekenhuizen en hospices hebben de laatste jaren zo'n bed gekregen, maar ik hoor regelmatig dat ze in de opslag staan te verstoffen. Daarnaast beschikken veel verpleeghuizen en thuiszorgorganisatie nog niet over een koppelbed. Mijn eerste ervaring met een koppelbed was in de consultendienst van mijn ziekenhuis. Ik kwam bij een man van 78 jaar die kampte met hartfalen. De cardioloog had hem opgenomen in het ziekenhuis om het te 'ontwateren', maar alle plasmedicatie via een pomp had nauwelijks effect. Besloten wordt de behandeling te staken. Naar huis gaan was geen optie meer. Hij lag op een eenpersoonskamertje, nest klein, maar met ons palliatief team en de verpleegkundigen van de afdeling reden we het koppelbed naar binnen. Nu kon zijn vrouw in het ziekenhuis in hetzelfde bed slapen. Er zaten geen vervelende richels meer tussen hen in, het matras loopt door. Midden in de nacht treft de verpleegkundige ze 's nachts in een lepeltje-lepeltje houding aan. Hij sterft, zij slaapt. Dicht tegen elkaar aan. Ik denk niet dat iemand kan beschrijven wat deze intimiteit voor stervende patiënten moet betekenen. Hoe moet het zijn je stervende partner te voelen, te ruiken en te kunnen vasthouden. Wat kan het voor een stervende betekenen als het hart van zijn lief tegen hem klopt en de armen hem blijven omklemmen? Om het koppelbed weer in de aandacht te krijgen, zal Carend op 28 april aanstaande een [avondwebinar](https://www.carend.nl/webinars#1-het-koppelbed-de-vrijwilliger-de-waakmand-en-de-wensambulance) organiseren, waar Wouke van Scherrenburg met vertegenwoordigers uit de palliatieve wereld zal praten. Deze mensen hebben bijgedragen aan het beschikbaar komen van deze koppelbedden. Een groot deel van de opbrengst van de avond (die ook over o.a. de waakmand, vrijwilligerswerk in de terminale zorg en de wensambulance gaat) komt ten goede aan deze projecten. Er komt snel meer infomatie over deze avond, maar inschrijven kan nu al. U zal er beslist geen spijt van krijgen en de opbrengsten gaan naar deze goede doelen. ----- Meer weten over de speciale avond die Carend op 28 april a.s. organiseert: https://www.carend.nl/webinars#1-het-koppelbed-de-vrijwilliger-de-waakmand-en-de-wensambulance Lees het blog 'Gekoppeld' van verpleegkundige Leonie: https://carend.nl/blog/gekoppeld ![koppelbed.jpg](https://carend.nl/storage/app/media/uploaded-files/koppelbed.jpg) Foto boven is van een koppelbed in het ziekenhuis. Let op het overhellende matras dat naadloos aansluit op het matras van het ziekenhuisbed.