Zo dichtbij

Nog geen 39 kilo weeg je. Dat moet vroeger wel anders geweest zijn. Je bent een moeder van 3 kinderen, vrouw van een altijd dominante man, waarvoor je alles deed, en waarschijnlijk alles liet. En zelfs als je in je laatste levensfase zit, vraag je bezorgd als altijd of hij goed te eten en drinken krijgt, terwijl je zelf met een been in de hemel staat. Praten lukt je niet meer, fluisteren is het, en dan nog kan ik je niet verstaan. Eten lukt niet meer, drinken wordt ingedikt maar twee hapjes en dan hoef je niet meer. Als ik je vanmorgen vraag of ik je mag wassen, of dat je wilt douchen, vraag je me heel bescheiden of het laatste niet teveel om handen heeft. Natuurlijk niet! Heel voorzichtig zorgen we ervoor dat je liggend kunt douchen. “Ohh wat fijn, wat fijn”, zeg je steeds. Je geniet zo intens van de straal warm stromend water. Je ligt heerlijk ontspannen en ook het masseren en je hele lichaam invetten met bodylotion na het douchen laat je gewillig en ontspannen toe. De hele dag heb je daarna relaxt in bed gelegen en geslapen. Belevingsgerichte zorg in de palliatieve fase, dat is waar ik zo blij van word, wat me een warm en voldaan gevoel geeft. Je komt niet meer uit bed, de aandacht die je vroeger niet nam, en ook niet kreeg, pak je nu ten volle, je ligt als een koningin in bed. Mensen komen bij je op bezoek, je geniet er op en top van. Je kinderen lezen je voor uit boeken, je lacht om de humor in het verhaal. Je geniet van muziek, die we opgezet hebben. Je kunt niet meer zingen, maar playbackt veel mee. In de avonduren merken we wat paniek en onrust, maar met een lichte dosering rustgevende medicatie is dat snel verholpen en slaap je de hele nacht. Ruim een halve week verder voel je je niet meer comfortabel. Ik voer zoveel intieme en emotionele gesprekken met jou en ook met je kinderen. Ze delen persoonlijke verhalen, oud zeer van vroeger, maar ook met veel humor, dingen waar ze nu achteraf om kunnen lachen. Bijzonder is het dat je kinderen me toelaten in deze intimiteit en me een stuk mee laten varen in hun proces van afscheid. Ze laten merken hoe ze dat nodig hebben, omdat ze geen idee hebben hoe de ziekte zal verlopen. Het is een zoektocht naar houvast, samen bespreken wat nodig is, samen zoeken naar wat comfort inhoudt in je situatie, samen beslissen wat te doen. “Anne, wat zie ik nu? Ik zie verandering, we weten het niet, help ons!” Ik zie je met grote ogen liggen, bijna paniekerig en toch kijk je dwars door me heen. Als ik vraag of je wilt slapen zeg je heel zachtjes: ”Ja” en ik zie een dikke traan uit je ooghoek over je wang lopen. De arts is al in een eerder gesprek aangeschoven en schrijft gelukkig medicatie voor in een pompje, zodat je mag gaan slapen. En het werkt! Nu zit ik hier in de nachtdienst bij je. Gewoon… omdat het goed voelt en omdat het kan. Zachte Tangomuziek klinkt uit de cd speler. Een klein lichtje aan in het keukenblokje. Je kinderen zijn naar huis, gesloopt, proberen te slapen om wat krachten op de doen voor de uren, dagen die nog komen gaan. Je hart pomp wat hij pompen kan, alle krachten worden gebruikt tot het laatste moment waarop je het leven los mag laten. En wanneer dat zal zijn? God knows. Maar ik mag naast je zitten en houd je vast.


**Binnenkort komt de nieuwe richtlijn palliatieve sedatie uit.** Dinsdag 6 april 2021 bespreken wij de highlights uit deze nieuwe richtlijn en vertellen wij meer over de historie van palliatieve sedatie en onze eigen ervaringen.

Deze webinar maakt deel uit van ons vierluik over end-of-life. SCHRIJF JE [HIER IN VOOR ÉÉN DE WEBINARS](https://carend.nl/webinars)***