Uit navraag bij de Nederlandse Zorgautoriteit blijkt dat zij de langverwachte betaaltitels voor proactieve zorgplanning (PZP) in de medisch-specialistische zorg (ziekenhuizen) mogelijk niet gaat publiceren. Deze lijn staat haaks op eerder voorgenomen beleid van de NZa. Het nieuws leidt tot grote verbazing en teleurstelling onder zorgverleners.
Uit verschillende notities (zoals de 'Visie op Bekostiging van Palliatieve Zorg' uit maart 2022) blijkt dat de NZa al enkele jaren het streven heeft om bekostiging voor proactieve zorgplanning uiterlijk per 2025 beter te regelen. Op die manier krijgen zorgverleners tijd en ruimte om de wensen, waarden en behoeften van de patiënt goed in kaart te brengen. Het rapport 'Stand van de zorg 2023', gepubliceerd op 12 oktober 2023, benadrukte dit standpunt nog eens: "We willen daarom proactieve zorgplanning stimuleren via de bekostiging met een prestatie per 2025.”
Dave Tjan is anaesthesist-intensivist in het Gelderse Vallei Ziekenhuis. Dit ziekenhuis heeft momenteel proactieve zorgplanning spreekuren draaien op zeven poliklinieken. Tjan: “We zijn enorm overvallen door het nieuws dat de NZA de bekostiging van ‘proactieve zorggesprekken’ in de medisch-specialistische zorg nog niet wil uitvoeren. Dit terwijl we ons binnen Ziekenhuis Gelderse Vallei al jaren hard maken voor Proactieve Zorgplanning (PZP) en de waarde hiervan duidelijk terugzien in onze dagelijkse praktijk. Onze eigen verzekeraar heeft ons hier altijd in ondersteund en was in afwachting van landelijke aansturing voor een structurele bekostiging van deze gesprekken.”
Dave Tjan, intensivist: "We zijn enorm overvallen door het nieuws dat de NZa de bekosting van proactieve zorg nog niet wil uitvoeren"
Overal in het land zijn zorgverleners bezig de zogenaamde ‘proactieve zorg planning’ in ziekenhuizen breed op de kaart te zetten. Proactieve zorgplanning is het proces van het bespreken, plannen en organiseren van passende zorg, waarin tegemoet wordt gekomen aan de grenzen en de wensen van de patiënt, maar ook de grenzen van de geneeskunde. Er is inmiddels veel wetenschappelijk bewijs dat dit leidt tot meer en betere gesprekken over het levenseinde, meer passende zorg in die fase en ook tot minder overbehandeling.
Henk Jan Schuijt (onderzoeker) en Detlef van der Velde (traumatoloog) Antonius Ziekenhuis Nieuwegein: "We zijn erg blij dat proactieve zorgplanning opgenomen is in het meerjarenbeleidsplan van ons ziekenhuis. Maar financieel is dit alleen haalbaar als er een duidelijke vergoedingsstructuur komt."
Bas Bekkers (cardioloog), ziekenhuis Bernhoven: "Voor de cardiologische praktijk betekent dit helaas stilstand om palliatieve zorgverlening beter in te bedden in de dagelijkse zorg voor patiënten met hartfalen."
Zorgverleners kijken reikhalzend uit naar verdere verklaringen van de NZa over de redenen en de toekomstige plannen om proactieve zorgplanning binnen de ziekenhuizen goed te bekostigen.
Lees hier alle reacties van zorgverleners.
Reactie van de NZA zelf:
Carend heeft de NZA zelf om een reactie gevraagd op dit nieuws:
"Het klopt dat het niet haalbaar is om de betaaltitel voor een consult proactieve zorgplanning in de tweedelijn te laten landen in de A-release per 1 januari 2025. We streven ernaar om vóór 2025 een passende oplossing te hebben en kijken hiervoor binnen de productstructuur voor de ziekenhuizen. Het staat nu nog niet vast in welke vorm dat is.
De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) ziet proactieve zorgplanning als een belangrijke randvoorwaarde voor passende zorg in de laatste levensfase. Voor de ziekenhuisbekostiging denken we na hoe we in bredere zin meer ruimte kunnen creëren voor het goede gesprek tussen zorgverlener en patiënt. Proactieve zorgplanning is daar een voorbeeld van. We zien bij meerdere vormen van het goede gesprek dat consulten daardoor significant langer duren dan een gemiddeld consult. We onderzoeken of we door generieke aanpassing van de dbc-systematiek in het algemeen meer ruimte voor langere consulten kunnen creëren. Hierbij moeten we rekening houden met de praktisch uitvoerbaarheid, contractering en controleerbaarheid.
Het is nog steeds onze ambitie, zoals eerder uitgesproken, om een bekostiging te ontwikkelen die proactieve zorgplanning stimuleert. Hiervoor moeten we goed toetsen of de generieke aanpassing van de ziekenhuisbekostiging voldoende waarborgt dat proactieve zorgplanning lonend is. Dit is een ingewikkeld vraagstuk waar we de tijd voor willen nemen. We zijn ons bewust van de noodzaak om duidelijke keuzes te maken voor 2025. We verwachten dat we de bekostiging voor proactieve zorgplanning in de aankomende periode concreter toe kunnen lichten."