Vanwege het grote succes in 2025 organiseren Carend, het Expertisecentrum Euthanasie en de NVVE ook komend jaar het Nationaal Euthanasiecongres 2026. Dit unieke evenement vindt plaats op woensdag 11 februari 2026, tijdens de Week van de Euthanasie in Van der Valk Vianen. Vorig jaar was het congres uitverkocht.
Het congres biedt zorgverleners en andere geïnteresseerden die betrokken zijn bij de zorg rond euthanasie de mogelijkheid om samen te komen, kennis te delen en dieper in te gaan op de complexe en gevoelige thema’s die hierbij spelen. In een tijd waarin medische keuzes steeds geavanceerder en ethisch beladener worden, is het van groot belang dat we als zorgverleners én als samenleving goed geïnformeerd blijven en met elkaar het gesprek voeren over wat zorgvuldig en menswaardig handelen betekent.
Tijdens het congres delen vooraanstaande experts uit verschillende disciplines hun inzichten over de juridische, ethische en medische aspecten van euthanasie. Met inspirerende lezingen en interactieve sessies krijgt u de kans uw kennis te verdiepen, uw perspectief te verbreden en mee te praten over een onderwerp dat ons werk én ons persoonlijke leven raakt.
Of u nu direct betrokken bent bij de zorgverlening, of vooral geïnteresseerd bent in de maatschappelijke impact van euthanasie: dit congres biedt een waardevolle gelegenheid om in contact te komen met anderen die zich inzetten voor zorgvuldige en empathische besluitvorming in de zorg. Schrijf je hier in.
📍 Datum: woensdag 11 februari 2026, 12.00 - 17.30 uur.
📍 Locatie: Van der Valk Vianen
📍 Accreditatie: aangevraagd bij ABAN (alle artsen) en V&VN
Wij kijken uit naar uw komst en hopen op een interactieve bijeenkomst! Inschrijven kan via deze link.
Namens de programmacommissie
Sonja Kersten (Expertisecentrum Euthanasie)
Fransien van ter Beek (NVVE)
Sander de Hosson (Carend)
Programma Nationaal Euthanasiecongres 2026
12.15 - 13.00 uur - Ontvangst met koffie en thee. Bezoek aan de stands.
De locatie is open vanaf 12.15 uur. Er is dan al voldoende tijd om de stands te bezoeken en elkaar te ontmoeten onder het genot van koffie of thee.
13.00 – 13.15 uur – Opening
Het congres wordt geopend door Sonja Kersten, directeur van het Expertisecentrum Euthanasie, Fransien van ter Beek, bestuurder bij de NVVE, en Sander de Hosson, longarts en medeoprichter van Carend. Als dagvoorzitters heten zij de deelnemers welkom, schetsen zij de contouren van het programma en staan zij stil bij de actuele maatschappelijke en medische ontwikkelingen rondom euthanasie.
13.15 – 14.00 uur – Plenair: Euthanasie bij psychiatriatische aandoeningen
Spreker: Mascha Mos, psychiater
Euthanasie bij psychiatrie behoort tot de meest complexe en beladen vormen van het toepassen van de euthanasiewet. Het afgelopen jaar laaide de discussie hierover, zowel binnen de psychiatrie als daarbuiten, op.
Psychiater Mascha Mos neemt ons plenair mee in de praktijk van deze uiterst moeilijke verzoeken. Zij gaat in op de zorgvuldigheidseisen, de vaak lastige beoordeling van wilsbekwaamheid en uitzichtloosheid, en de emotionele impact die deze beslissingen hebben op patiënt, naasten én behandelaar. Hoe ga je als arts of zorgverlener om met ondraaglijk lijden dat vooral psychisch van aard is? En welke morele en professionele dilemma’s spelen daarbij een rol in de dagelijkse praktijk?
Mascha Mos is psychiater en bestuurslid van Thanet.
14.00 – 14.40 uur – Plenair: Struggles voor behandelaren bij euthanasie op emotioneel, ethisch en juridisch vlak
Spreker: Florien van Heest, huisarts
Euthanasie raakt niet alleen patiënten en hun naasten, maar ook de zorgverleners die ermee te maken krijgen. Huisarts Florien van Heest spreekt openhartig over de worstelingen die behandelaren ervaren. Van emoties rond de dood van een patiënt en de eenzaamheid die een behandelaar soms kan ervaren in het traject tot het spanningsveld tussen persoonlijke overtuigingen en professionele verantwoordelijkheid. Ze gaat in op collegiale steun bij het uitvoeren van euthanasie en ook de vraag of ‘hulp bij zelfdoding’ waarbij de patient zelf het middel inneemt een euthanasieprocedure emotioneel minder belastend maakt. Ook de rol van wet- en regelgeving en het spanningsveld met de Regionale Toetsingscommissies komen aan bod.
Florien van Heest is huisarts en al jaren actief binnen de palliatieve zorg. Ze studeerde geneeskunde in Rotterdam, volgde de opleiding tot tropenarts en heeft vier jaar gewerkt in Ghana waarna ze de opleiding tot huisarts volgde en al meer dan 35 jaar als huisarts werkte in Drenthe. In 2000 heeft ze zich als huisarts gespecialiseerd in de Palliatieve Zorg, ontwikkelde vele activiteiten op dat gebied ontwikkeld en promoveerde in 2009. Haar proefschrift “Coming home to go” (Thuiskomen om te gaan) is nog altijd actueel. Een goed levenseinde van een geliefd persoon helpt, of dat nu met euthanasie (letterlijk een goede dood) is of op een andere manier.
14.40 – 14.45 uur – Kort vooruitblik naar paneldiscussie
Aan het eind van dit congres zullen we met een aantal sprekers reflecteren aan de hand van een aantal stellingen. De dagvoorzitters tonen wat tot nu toe is opgehaald en delen een aantal stellingen waar we aan het eind van de dag in de paneldiscussie op terug zullen komen.
14.45 - 15.10 Pauze en bezoek aan de stands.
Tijd voor koffie, thee, een versnapering en ruimte om elkaar te ontmoeten.
15.10 – 16.00 uur – Workshopronde 1
Deelnemers kiezen 1 workshop:
1. De grenzen van wilsonbekwaamheid; Euthanasie bij verstandelijke beperking
Spreker: Marijke Tonino
Een euthanasieverzoek van iemand met een verstandelijke beperking roept vaak extra vragen en dilemma’s op. Hoe beoordeel je in deze context de wilsbekwaamheid? Hoe verhouden autonomie en bescherming zich tot elkaar? En welke rol hebben begeleiders en familieleden in het proces?
In deze workshop gaat Marijke Tonino in op zowel de medische als de ethische vraagstukken die hierbij spelen. Er wordt aandacht besteed aan de herziening van de NVAVG-handreiking en de recente dialoogsessies binnen de vereniging, waarin ervaringen en knelpunten zijn gedeeld. Daarbij komen actuele thema’s aan bod, zoals de handelingsverlegenheid die zorgverleners vaak ervaren en de rol van het Expertisecentrum Euthanasie bij het ondersteunen van trajecten.
Deze sessie biedt verdieping en praktische inzichten voor professionals die in hun werk met deze complexe en gevoelige problematiek te maken (kunnen) krijgen.
2. Euthanasie bij dementie
Spreker: Inge de Lange
Dementie brengt in het kader van euthanasie unieke en vaak zeer ingrijpende dilemma’s met zich mee. Hoe ga je als arts, patiënt of naaste om met een eerder opgestelde schriftelijke wilsverklaring? Wat weegt zwaarder: het document of de actuele situatie en beleving van de patiënt?
In deze lezing bespreekt Inge de Lange aan de hand van praktijkvoorbeelden de mogelijkheden én de grenzen van euthanasie bij dementie. Daarbij komen niet alleen de juridische en medische aspecten aan bod, maar ook de ethische en emotionele vragen die in de praktijk vaak het meest voelbaar zijn.
3. Een euthanasieverzoek? U staat er niet alleen voor
Spreker(s): Petra Keijnemans & Gerard Baltus (Expertisecentrum Euthanasie)
Voor veel behandelaren kan een euthanasieverzoek van een patiënt voelen als een zware verantwoordelijkheid, die zowel medisch, juridisch als emotioneel veel vraagt. Expertisecentrum Euthanasie is er juist om artsen en andere zorgverleners hierin te ondersteunen. Zij bieden advies, consultatie en – indien nodig – overname van een verzoek, altijd met oog voor de zorgvuldigheidseisen én de menselijke maat.
In deze workshop wordt toegelicht hoe die samenwerking in de praktijk vorm kan krijgen. Welke mogelijkheden voor ondersteuning bestaan er? Hoe verloopt de afstemming tussen Expertisecentrum en de behandelend arts? En wat betekent dit voor patiënten en hun naasten, maar ook voor zorgverleners die soms met grote twijfels of morele dilemma’s te maken krijgen?
Deelnemers krijgen inzicht in hoe Expertisecentrum Euthanasie werkt, welke casuïstiek zij tegenkomen en hoe samenwerking kan bijdragen aan een zorgvuldig en gedragen besluitvormingsproces.
Petra Keijnemans is manager consultatie en Gerard Baltus is verpleegkundige en consulent bij het Expertisecentrum Euthanasie.
16.05 – 16.55 uur – Workshopronde 2
Deelnemers kiezen 1 workshop:
1. De rol van de verpleegkundige in een euthanasietraject
Spreker: Ivonne van der Padt, verpleegkundige
Verpleegkundigen spelen een cruciale rol in de zorg rond euthanasie. Zij zijn vaak de professionals die het meest nabij zijn: degene die dagelijks het contact met de patiënt en diens naasten onderhoudt, die signalen opvangt en emoties deelt. In een euthanasietraject betekent dit dat verpleegkundigen niet alleen te maken krijgen met medische en praktische vragen, maar ook met diepgaande gevoelens van angst, twijfel en opluchting.
Hoe ervaren verpleegkundigen hun positie in dit proces? Welke verantwoordelijkheden en grenzen horen daarbij? En wat hebben zij zelf nodig om dit ingrijpende werk zorgvuldig en met compassie te kunnen doen? In deze sessie wordt vanuit verpleegkundig perspectief belicht hoe belangrijk hun rol is in het waarborgen van zorgvuldigheid en menselijke nabijheid binnen een euthanasietraject.
2. De NVVE geeft voorlichting en advies
Spreker(s): Pim van Hulst en Helen Wodrada (NVVE)
De Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE) speelt een centrale rol in het ondersteunen van mensen die vragen hebben over euthanasie en andere keuzes rond het levenseinde. Jaarlijks kloppen duizenden leden, patiënten, naasten én zorgverleners bij de NVVE aan met uiteenlopende vragen: van informatie over de wettelijke mogelijkheden en de procedure rond een euthanasieverzoek, tot begeleiding bij het nadenken over wilsverklaringen en het bespreken van persoonlijke wensen.
In deze workshop krijgt u een inkijk in de dagelijkse adviespraktijk van de NVVE. Welke vragen worden het meest gesteld? Wat leeft er bij patiënten en hun naasten? En hoe helpt de NVVE hen om goed geïnformeerde en zorgvuldige keuzes te maken? Een sessie die inzicht geeft in de maatschappelijke rol van de vereniging én praktische handvatten biedt voor iedereen die beroepsmatig of persoonlijk met deze thematiek te maken heeft.
Helen Wodrada– Coördinator adviescentrum - licht de werkwijze van de NVVE toe. Consulent Pim van Hulst laat de meerwaarde – voor patiënt en arts- zien van een huisbezoek.
Pim van Hulst
Helen Wodrada
3. Euthanasie bij een stapeling van ouderdomsaandoeningen en de relatie met ‘voltooid leven’
Met: Rozemarijn van Bruchem
Steeds vaker doen ouderen een euthanasieverzoek zonder dat er sprake is van één ernstige, levensbedreigende ziekte. In plaats daarvan gaat het om een opeenstapeling van ouderdomsaandoeningen – zoals mobiliteitsproblemen, zintuiglijke beperkingen en cognitieve achteruitgang – die samen leiden tot kwetsbaarheid, afhankelijkheid en lijden.
Hoe verhoudt deze praktijk zich tot het maatschappelijke en politieke debat over ‘voltooid leven’? Welke medische afwegingen worden gemaakt bij deze verzoeken, en hoe wordt de zorgvuldigheid gewaarborgd? In deze workshop gaat Rozemarijn van Bruchem in op zowel de medische als de maatschappelijke vragen die dit thema oproept, en biedt zij handvatten om hier als professional zorgvuldig mee om te gaan.
Rozemarijn van Bruchem is internist-ouderengeneeskunde en ethicus bij Erasmus Medisch Centrum.
16.55 – 17.30 uur – Paneldiscussie & afsluiting
Met de dagvoorzitters en diverse sprekers, waaronder Mascha Mos, Florien van Heest en Rozemarijn van Bruchem.
De paneldiscussie biedt ruimte voor reflectie, vragen en verdieping. Samen kijken we terug op de inzichten van de dag en vooruit naar de uitdagingen voor de toekomst van euthanasiezorg in Nederland.
Inschrijven kan via deze link.