Een aantal jaar geleden vertelde een goede vriendin, huisarts, over een euthanasie die zij ging verlenen. Haar allereerste. Ze vertelde over haar voorbereiding, haar vragen, haar twijfels en hoe zij haar patiënt een zachte dood gunde. Ik luisterde en werd geraakt door haar enorme betrokkenheid bij haar patiënt. Met het boek Mijn eerste euthanasie, verhalen van artsen, wil ik een moeilijk onderwerp makkelijker bespreekbaar maken. We gaan allemaal dood, dan kunnen we het er maar beter over hebben. Voor het boek heb ik onder andere longarts en oprichter van Carend, Sander de Hosson, gesproken. Deze column is een voorpublicatie van het boek dat 13 oktober 2024 verschijnt bij Uitgeverij De Graaff.
'Mijn eerste euthanasie is elf jaar geleden. Het is een meneer met COPD, 75 jaar oud. Zijn COPD gaat ontzettend slecht en de man is eigenlijk elke minuut van de dag benauwd. We proberen nog longrevalidatie, maar dat lukt niet. De man is op, hij is heel mager geworden. Ik ben onder de indruk van zijn lijden, dit is lijden met een hoofdletter ‘L’. Hij kan echt helemaal niets meer. Hij zit de hele dag in zijn stoel en kan niet meer naar de wc, hij moet zelfs in zijn bed geholpen worden en kan niet eens door zijn huis lopen, ook niet met zijn rollator.
Het besef dat de vraag voor euthanasie bij mij ligt, als jonge arts, doet mij veel. Enerzijds de heftigheid en ook de spanning. Ik voel een vleugje sensatie, alhoewel dat niet het goede woord is. Nu ga ik het dus echt doen. Ik heb tegen mijzelf gezegd dat als ik gevraagd wordt voor een euthanasie ik dit ga doen. En dan is het in één keer zo ver. Ik ben net een half jaar longarts.
In de dagen tussen de datum prikken en de uiteindelijke uitvoering slaap ik slecht, ik kom gewoon niet in slaap. Het beheerst mijn werkweek en mijn avonden, ik ben zenuwachtig en ik vind het spannend. Gaat hij wel dood?
Ik voel een hand die om mijn hals drukt. Vandaag gaat ‘het’ gebeuren. Ik ga iemand doodmaken, die zin herhaal ik wel duizend keer. Jij gaat iemand doodmaken, Sander, dat zeg ik tegen mijzelf en dat vind ik lastig.
Er is in dit verhaal een grote rol weg gelegd voor een fles wijn. De man heeft een dure fles wijn uit de Bordeaux, een Saint-Emilion en hij wil zo graag nog een beetje wijn drinken. Samen met mij, voordat ik de euthanasie ga doen en dat doen we. Het moment van de euthanasie is bijna magisch, alles vertraagt op het moment dat het gebeurt. Er gebeurt in seconden zoveel. Werkelijk alles is van belang wat er gebeurt.
Ik vertel aan mensen dat euthanasie een optie is en als ze dit overwegen, ze daar tijdig mee moeten zijn. Het komt vaak voor dat het te laat wordt gevraagd. Ik krijg heel veel euthanasie verzoeken terwijl mensen al stervende zijn. Een euthanasie traject in een stervensfase opstarten gaat veel tijd kosten en die tijd heeft iemand niet want iemand gaat morgen of diezelfde avond nog dood.
Gelukkig hebben we hele goede palliatieve zorg met symptoombestrijding, waar palliatieve sedatie onderdeel van uit maakt. Je krijgt in Nederland goede palliatieve zorg en één van de keuzes die je hebt is euthanasie.'
Op 12 februari vindt het Nationaal Euthanasie Congres 2025 plaats. Dit unieke evenement biedt zorgverleners en andere geïnteresseerden de kans om samen te komen, kennis te delen en dieper in te gaan op de complexe en gevoelige thema's rondom euthanasie. Meer informatie? Inschrijven? Klik hier