Mick, een vijftienjarige jongen, komt elke dag op bezoek bij zijn vader in het hospice. Zijn vader strijdt tegen blaaskanker maar heeft nu, na veel chemotherapie, te horen gekregen dat er geen genezing mogelijk is. Toch wil de vader zijn leven tot het uiterste rekken, gedreven door hoop op zoveel mogelijk waardevolle momenten met Mick, zijn alles.
Zijn vader wordt met twee infuusstandaarden binnengebracht. Aan één standaard een infuus met vocht en aan de andere een drain-opvangzak die vocht uit zijn nieren opvangt. In het hospice komt het niet vaak voor dat mensen een vochtinfuus hebben. Ze komen immers om te sterven. Levensrekkende middelen en reguliere medicatie worden juist vaak helemaal gestopt. Het benadrukt zijn vastklampen aan het leven.
Na de echtscheiding is Mick bij zijn vader blijven wonen. De twee zussen van Mick wonen bij hun moeder en hebben geen contact met vader. Mick is een soort gouden schakeltje. Hij krijgt het voor elkaar dat zijn zussen hun vader komen opzoeken nu hij zo ziek is. De hereniging waar zijn vader zo lang op hoopte is dankzij Mick een feit. Het maakt zijn vader, ondanks zijn boosheid en verdriet over de ziekte, heel gelukkig. Zijn droom is uitgekomen en de nachtmerrie, die hij tegelijkertijd beleeft, reageert hij op ons af. Dat mag. Er komt van alles op hem af: hoop, wanhoop, angst, liefde, verdriet, opluchting, schuldgevoel, acceptatie en ontkenning. Alles mag er zijn. In deze laatste levensfase is dat nodig om berusting te bereiken. Dat lukt bijna altijd.
Bij de vader van Mick overheerst de boosheid want het gaat hem allemaal te snel. Het is te vroeg. Hij wil zo graag nog meemaken dat Mick zijn schoolexamen haalt, zijn zoon zit midden in de tentamentijd. Hij wil zijn dochters nog vaak zien en genieten van al zijn kinderen om hem heen, dat is sinds de scheiding niet meer gebeurd. Hij wil met zijn zoon naar Feyenoord, Mick zien voetballen, kleinkinderen krijgen en nog veel meer.
Mick ziet zijn strijd en ondanks zijn jonge leeftijd doet hij alles wat in zijn vermogen ligt om zijn vader te steunen. Het is een schat van een jongen, te jong om dit mee te maken. Daar waar zijn leeftijdsgenoten vrolijk doorleven, onder de beschermende vleugels van hun ouders, staat de wereld van Mick op zijn kop. Het zijn niet alleen de examens op school en de situatie van zijn vader maar hij krijgt ook een nieuwe woonplek. Een oom, een broer van zijn vader, heeft de jongen opgenomen in zijn gezin en hoewel dit goed gaat is het een hele verandering voor Mick. Kinderen zijn vaak flexibel, ook Mick. Hij laat het allemaal over zich heenkomen en stroomt met alles mee. De ene dag staat hij met een glimlach voor de deur, op andere dagen is hij treuriger. Hij wordt opgevangen door de vele “ooms en tantes” die hij in de vrijwilligers heeft gevonden. Als vader slaapt drinkt hij een kopje thee met een vrijwilliger. Deze vrijwilligers bieden een luisterend oor en stimuleren hem om zijn best te doen op school. Mick zit soms druk kletsend bij zijn vader maar hij ligt ook weleens bij hem in bed. Dicht tegen elkaar aan zonder te praten.
Stichting Ambulance Wens zorgt ervoor dat vader en zoon samen een training van Feyenoord kunnen bijwonen. Ze komen terug met veel verhalen en Feyenoord-T-shirts met handtekeningen van spelers. Ze hebben hun favoriete speler ontmoet en het is een dag om nooit te vergeten. Mick regelt ook dat hij vervroegd examen kan doen. Wat een feest is het voor zijn vader als Mick triomfantelijk met zijn cijferlijst in de hand zijn vaders kamer in komt: geslaagd!
Hierna gaat zijn vader snel achteruit. Hij is intens moe. De ziekte kruipt verder door zijn lichaam waardoor de boosheid, het verdriet en de sterke wil eerst plaatsmaken voor uitputting en daarna berusting. De dag die niet werkelijkheid mag worden komt toch. Zijn vader overlijdt. En nadat we zijn vader ceremonieel uitgeleide hebben gedaan verdwijnt ook Mick uit ons blikveld.
Een maand na het overlijden van zijn vader verrast Mick ons met een bezoekje. Met een grote lach staat hij voor de deur met zijn diploma in de hand. Hij komt langs omdat hij een uitnodiging heeft gehad van de coördinator. Iedere nabestaande krijgt zo’n uitnodiging, daarmee bieden we hem of haar de kans om vragen te stellen, zijn verhaal te doen en om nog even in de kamer te kijken. Alles wat nodig is om het verblijf van de overledene af te sluiten. Even is het weer net als toen: Mick, het gouden schakeltje, met een kopje thee aan de grote tafel, omringd door een paar “ooms en tantes”. Nadat we naar hem geluisterd hebben kunnen we zeggen: het gaat goed met Mick, ondanks het gemis van zijn vader, zijn held!
In de laatste levensfase heerst niet alleen verdriet, maar net zoals in het ‘normale’ leven is er ook: lachen, genieten, huilen, sarcasme, lol, boosheid en ja: zelfs feesten. Esther Mostert, verpleegkundige in een hospice, schrijft over de laatste bladzijde uit het levensboek van cliënten (gasten) die zij heeft verzorgd. De verhalen zijn verzameld in de verhalenbundel De laatste bladzijde.
Op dinsdagavond 5 maart organiseert Carend het webinar 'Hoop in de palliatieve fase'. Is er nog hoop voor iemand die weet dat hij zal sterven? Volgens Erik Olsman, universitair hoofddocent Geestelijke Verzorging bij de Protestantse Theologische Universiteit Amsterdam en Groningen, is dat zeker het geval. Mits je breder kijkt dan de hoop op genezing, die er in de palliatieve fase strikt genomen niet meer is. Tijdens dit webinar zal Erik aan de hand van casuïstiek en praktische handvatten ingaan op hoop. Hij behandelt de verschillende perspectieven op hoop, over hoe hoop kan verschuiven bij patiënten en hoe zorgverleners hierop kunnen inspelen om het contact met de patiënt te verstevigen. Meer lezen en inschrijven kan hier.