Auteur: Cynthia Poen, verpleegkundige en columnist Carend
05.11.2022
Haar immense woede tekende een grimas op haar gezicht, wild klauwde ze lukraak om zich heen, haar nagels vlijmscherp. Als ik eraan terugdenk krijg ik nog steeds kippenvel. Ik was regelmatig slachtoffer. Tot het moment dat ze bij ons kwam woonde ze nog zelfstandig, zo goed en zo kwaad als dat ging. Al een hele poos verwaarloosde ze zichzelf. Ze wist eenvoudigweg niet meer hoe ze voor zichzelf moest zorgen. Het beetje familie dat ze nog had, kwam uit moedeloosheid niet meer langs. Ze waren niet bij machte om te zien wat er eigenlijk gaande was.
Haar nieuwe omgeving zorgde voor nog meer verwarring en het enige dat haar soms rust bracht was diep weggestopt onder de dekens liggen. Zo was het misschien voor haar alsof ze nog in haar vertrouwde omgeving was. Zodra het licht aanging, nam de verwarring het over, en herkende ze niets. Haar onrust en woede namen immense vormen aan doordat deze onbekende plek beangstigend was.
Bij mij went het nooit, al die emoties die bij mensen met [dementie ](https://carend.nl/webinar/palliatieve-zorg-bij-mensen-met-dementie-2)zo ongefilterd naar buiten stromen. Ik word er soms droevig van want die oneerlijke strijd raakt me. Het vraagt om creatief troosten en op een totaal andere manier communiceren.
Zorgen voor deze mevrouw was ingewikkeld en soms welhaast onmogelijk. Ze begreep helemaal niets meer van de gewone dagelijkse dingen. Soms deed ze niets anders dan krijsen en schreeuwen. En een minuut later was ik opeens weer de liefste zuster op aarde.
Het liefste wilde ze dat ik naast haar zat, met mijn hand in de hare, om samen een gesprek te voeren dat vaak kant nog wal raakte. Soms stelde die aanraking haar gerust maar ik bleef op mijn hoede want zomaar opeens konden die nagels weer diep in het zachte vlees van mijn handen grijpen. We bleven onvermoeibaar zoeken naar wat voor haar fijn was en wat niet. Mensen met dementie kunnen vaak niet duidelijk aangeven wat ze willen of bedoelen. Ik vond het treurig dat ik nooit precies wist wat ik kon doen om haar pijn of onrust te verzachten.
Ze overleed niet lang daarna. Naast de dementie bleek er nog meer in haar lijf te woekeren. Mogelijk kwamen daar die angsten en stemmingswisselingen vandaan. De laatste dagen zat de familie naast haar bed. In het donker, met haar hand vastgeklemd in die van hen. Ik was blij voor haar dat ze haar ogen definitief kon sluiten. Eindelijk rust.
-----
Cynthia is een van onze vaste columnisten. Benieuwd naar wat ze nog meer schrijft? Lees verder op haar [website](https://cynthiapoen.nl/2019/05/02/dit-ben-ik-op-papier/).
-----
Beeld: Jorm Sangsorn