Het is 1990, er wordt aan de deur gebeld, politie. Mijn beste vriend is bij een auto-ongeluk om het leven gekomen. Ik sta als noodcontact in zijn agenda. Er wordt via mij contact gelegd met zijn ex-vrouw en hun twee zoons. Ik ken de jongens al lang. Het verdriet is groot. Hun moeder, mijn hartsvriendin, overlijdt tien jaar later na een heftig ziekbed. ‘Ben jij er altijd voor mijn jongens,’ vraagt ze. Ik beloof haar dat.
Het contact verandert, wordt hechter, de jongens maken nu echt deel uit van mijn gezin, ik heb inmiddels zelf ook twee kinderen gekregen. Verjaardagen, onzekerheden, verliefdheden, vakanties, zorgen, de koop van een huis, gordijnen die ik naai, de geboortes van hun kinderen, mijn bonuskleinkinderen… We maken het allemaal samen mee, zoals dat gaat in een gezin.
Augustus 2024 gaat de telefoon. Het is Serge, de oudste van mijn twee ‘extra’ kinderen. We spreken elkaar vaker, maar dit is anders. Ik hoor ongeloof in zijn stem. ‘Ik ben ongeneeslijk ziek’, zegt hij. Een hoestje dat niet overging, maar met drie jonge kinderen redeneer je dat snel weg. Het bleek echter een kuchje met ernstige gevolgen. Mijn moederhart is gebroken, tranen stromen omdat ik op enig moment mijn oudste extra zoon moet gaan missen, en zijn kinderen hun vader.
‘Ik ben nu nog best goed,’ zegt hij. ‘Ik wil zo snel mogelijk een videoportret laten maken door Stichting Komma.’ Hij weet gelukkig dat deze stichting bestaat omdat ik daar een van de vrijwilligers ben. Ik interview ongeneeslijk zieke ouders zodat zij hun levensverhaal op beeld vast kunnen leggen. We beginnen altijd met de vraag ‘Waar ben je geboren?’ en nemen dan in kleine stapjes de levensloop door. Het gezin, verjaardagen, onzekerheden, verliefdheden, vakanties, de geboortes van de kinderen… Mooie verhalen en anekdotes die mij elke keer weer raken. Vooral als de ouder, aan het eind van het gesprek, een boodschap rechtstreeks richt tot de kinderen. Die momenten zijn altijd emotioneel, puur en liefdevol.
Na het Komma-gesprek belt Serge me en hoor ik voor het eerst in weken rust in zijn stem. ‘Het was zo bijzonder om mijn levensverhaal op film vast te laten leggen. Over mijn leven tot nu toe. Wat ik meemaakte, waar ik op hoopte, wat ik wilde met mijn leven. Maar vooral om voor elk van mijn kinderen een persoonlijk bericht op te nemen. Levenslessen voor later, als ze zelf misschien een gezin krijgen. Nu dat allemaal is gefilmd, voor altijd is vastgelegd, heb ik de rust om te genieten van onze tijd samen en herinneringen te maken.’
Ik begrijp precies wat hij bedoelt, niet alleen als interviewer, ook als de ‘extra’ moeder van Serge. Het Komma videoportret is een blijvende herinnering voor het gezin en de naasten van de ongeneeslijk zieke ouder. Nu ben ik die ‘naaste’. Ik merk dat het - hoe pijnlijk het verdriet ook is - me rust geeft om te weten dat hij zijn verhaal heeft vastgelegd. Ik heb nu een document waarnaar ik altijd kan kijken als ik zijn stem wil horen, zijn lach wil zien… En dat maakt dat ik me nog meer realiseer hoe mooi het is dat mijn ‘extra’ zoon een Komma, in plaats van een punt heeft kunnen zetten achter zijn levensverhaal.
Stichting Komma helpt ongeneeslijk zieke ouders hun levensverhalen kosteloos vast te leggen in een interview op beeld. Als blijvende herinnering voor hun kinderen en naasten. Sander de Hosson, longarts en mede-oprichter van Carend is ambassadeur van Stichting Komma.