Beste zorgverzekeraar,
De rauwe werkelijkheid van ongecontracteerde zorg. Wat een puinhoop! Mag ik u vertellen dat het mij pijn doet als zorgverlener? Mag ik laten horen dat ik mij wel eens machteloos voel? Mag ik vertellen dat ik mij soms schaam? Mag ik zeggen dat ik boos en verdrietig tegelijk kan zijn?
Met alle liefde, toewijding en specifieke kennis en kunde zorgen mijn collega's en ik voor onze patiënten. Zo ook voor palliatieve patiënten. Patiënten die afscheid moeten nemen van het leven, zij die leven met het idee dat elke dag er toch weer eentje is. Patiënten die zich afvragen hoe lang ze nog hebben. Beeld het u even in, afscheid moeten nemen van een ieder die je lief hebt..
En dan? Dan sta ik voor het moment dat we moeten vertellen dat we deze patiënt eigenlijk geen zorg kunnen verlenen, omdat u ons niet betaalt voor de zorg die we leveren. We doen er alles aan om hen toch te helpen, ons 'zusterhart' wil er zijn voor iedereen die ons nodig heeft. Dus beginnen we aan een bak aan administratie om het toch vergoed te krijgen..
En dan? Dan moet ik als verpleegkundige gaan vertellen dat we in ons vak leren om "de hele mens" te zien, maar dat u ons slechts tien minuten geeft om een handeling uit te voeren.
En dan? Dan is de realiteit: dat we geen extra tijd hebben voor een praatje, zodat een patiënt kan vertellen hoe bang hij eigenlijk is voor de dood. Dat ik eigenlijk geen tijd heb om uitleg te geven over de laatste levensfase aan de patiënt en mantelzorgers die betrokken zijn. Nee, want we krijgen maar tien minuten. We doen het wel hoor, in eigen tijd en met ons zorghart. Wij laten niemand in de steek.
Volgt u het nog? Ik word gebeld en krijg een huilende echtgenoot aan de telefoon. Mijn hart breekt, want ik moet aangeven dat wij geen extra zorg kunnen inzetten omdat wij er gewoonweg niet voor betaald worden. En dat andere gecontracteerde zorgaanbieders op dit moment ook geen mogelijkheden hebben. Alles doe ik er aan om in mijn werk de beste zorg te geven en in dit geval: om patiënten en hun mantelzorgers de ruimte te geven om van hun laatste weken, dagen, uren te genieten met zo min mogelijk zorgen. Maar dit is hierdoor gewoon bijna onmogelijk.
En dan? Is de consequentie, wanneer wij de zorg blijven verlenen en uitbreiden, dat wij deze mensen moet vertellen dat ze nog een dikke rekening kunnen verwachten? Omdat, als we de papieren toch in orde krijgen, niet alles vergoed zal worden.
En dan? Dan is de realiteit: bureaucratie. Er zit ondertussen uren werk in meerdere aanvragen voor uitbreiding van zorg, afgekeurde aanvragen die gecorrigeerd moeten worden, diverse e-mails en meer dan eens telefonisch contact. En ja, het belangrijkste daarbij is om de patiënt te zien. De hele patiënt, inclusief zijn of haar welzijn, netwerk en van daaruit de zorg te indiceren.
Maar bent u het met mij eens? Dit moet toch anders kunnen? Ik hoop oprecht dat u van achter uw bureau achter uw oren zult krabben. Dat u beseft dat als u weer een aanvraag afkeurt, dit ons kostbare tijd kost. Kostbare tijd, die we beter kunnen gebruiken om iemand zijn laatste stukje leven zo draagbaar mogelijk te maken.
Ik hoop dat u meevoelt hoe zeer het doet dat je wilt doen waar je voor bent opgeleid, maar dat de bureaucratie meer tijd en geld kost dan het daadwerkelijk helpen van de patiënt. Ik hoop dat u beseft wat de impact is wanneer je je als patiënt in je laatste levensfase nog moet afvragen of je wel zorg krijgt, omdat je de pech hebt, dat je zorgverzekeraar hebt die geen contract heeft met de zorgaanbieder die je wilt. En je dus niet het vertrouwen hebt dat je verzekerd bent van goede zorg.
En dan gaat mijn telefoon, de patiënt leeft niet meer. Ik ben teleurgesteld omdat we hebben gefaald. We, u en ik. Ik ook, omdat ik dit geluid niet eerder heb laten horen…
Eva Koenraadt is verpleegkundige in de wijkzorg. Ze publiceert verhalen op haar facebooksite , vaak over de vastlopende situatie in de (terminale) thuiszorg, waar tekorten zijn in personeel en problemen met de beschikbaarheid doordat deze zorg niet altijd volledig vergoed wordt.
Foto: Dean Mitchell