Net na mijn afstuderen vind ik een super interessante baan als verpleegkundige in een universitair ziekenhuis.
Op de eerste dag wordt gelijk duidelijk dat het niet alleen maar om levens gaat; ook de dood is hier regelmatig aanwezig. Soms op het randje, maar ook regelmatig volledig. Iets wat ik in mijn studietijd nog niet veel gezien heb, komt hier maandelijks, al dan niet wekelijks voor. En hoe goed je opleiding ook is, de stervensfase staat in geen enkel lesboek goed omschreven.
In de maanden die volgen kom ik de dood vaker tegen. Soms snel, soms tergend langzaam. Soms vredig maar soms ook bruut. Soms raakt het me persoonlijk, maar ik leer om de professionaliteit de boventoon te laten voeren. Ik begin te leren over het gehele stervensproces en wat dit betekent voor zowel de patiënt als voor naasten. Het wordt mooie zorg om te bieden; vredig, rustig en vooral zo comfortabel mogelijk, voor alle partijen.
Zeer plots en onverwachts ben ik in privé sferen betrokken bij de stervensfase. Eentje met een lange maar alsnog te korte aanloop. Een prachtige leeftijdsgenoot heeft zijn mooie leven veel te vroeg los moeten laten, ten gevolge van een hersentumor. Ineens sta je aan de zijlijn en niet meer als de (soepele) scheidsrechter in het veld. Ineens signaleer je achteruitgang die je niet wil signaleren. Ineens begeleid je niet meer de familie naar het afscheid toe, maar ben je zelf degene die afscheid neemt.
Rustig pak ik de draad weer op. Even niet betrokken zijn bij de stervensfase lijkt me goed voor mezelf en mijn professionele rol als verpleegkundige. Maar waar begint de stervensfase precies? Als ik het antwoord geweten had, had ik de patiënt niet kunnen ondersteunen. Want dat is wat ik juist wel deed, nog geen week nadat ik mijn dierbare verloor. Mijn relatief jonge patiënt kreeg tijdens mijn dienst zeer slecht nieuws, een onbehandelbare hersentumor. Een levensverwachting minder dan drie maanden. Deze uitslag is vreselijk, maar ik heb de afgelopen maanden ook geleerd om hier afstand van te kunnen doen. Op dat gebied kan ik professioneel blijven en de zorg bieden die de patiënt op dat moment nodig heeft.
Houdt professioneel dan in dat het je niet persoonlijk raakt? Het raakte me nu in ieder geval meer dan ooit te voren. Alsof de film waar ik op privé gebied in zat, zich ineens afspeelde voor mijn neus. Het liefst had ik ‘m uit willen drukken en een komedie op willen zetten. In plaats daarvan werd het een gemixte film. Eentje zonder goede afloop, maar met een fijn beloop. Ik heb nog nooit eerder mijn professionaliteit kunnen uitdragen vanuit mijn privé. Alles wat ik informatief aan de patiënt uitlegde, kwam vanuit mijn privé. De meest oprechte gevoelens vormden mijn professionele houding.
Aan het einde van de dienst spreek ik met zijn echtgenote. Zij geeft aan het fijn gevonden te hebben dat ik zoveel verteld heb over het gehele proces. Over wat het betekent voor de patiënt en zijn naasten. Bijzonder noemt ze het, dat ik zoveel tijd genomen heb voor iedereen. Ik neem de complimenten dankbaar op en wens hen, zoals ik dat inmiddels geleerd heb, een hele fijne tijd samen toe. Een toewensing die normaal gesproken oprecht maar professioneel is. Maar nu is dit een van de moeilijkste toewensingen, want de film eindigt. Die van hen binnenkort, die van mij voor nu. De patiënt en zijn naasten hebben enkel mijn professionele houding gezien, maar eigenlijk was het voornamelijk mijn eigen gevoel, gehuld in een wit pak.
De lijn is dun; privé of professioneel. Of is de lijn vertroebeld? Samengesmolten? In elkaar gevlochten? Ik ben er nog niet achter en zo leer ik elke dag een mooier stuk van de palliatieve zorg kennen.
Foto: Pexels
--------------------------------------------------------------------
Heb je ook een bijzondere ervaring in de palliatieve zorg die je wil delen? Graag! Schrijf mee over palliatieve en terminale zorg [link](https://carend.nl/artikel/schrijf-mee-over-palliatieve-en-terminale-zorg)