Hospice 'De Vier Vogels' aan de Mathenesserlaan in Rotterdam moet noodgedwongen sluiten. Daarmee verdwijnt na 25 jaar het oudste hospice van Rotterdam. En dat doet de organisatie veel verdriet. ‘Met pijn in het hart hebben we moeten besluiten het hospice in zijn huidige vorm te gaan sluiten per 1 juni 2025.’
Het bericht wordt via Linked-In bekend gemaakt door voorzitter Marjo de Bot, bestuursvoorzitter van het hospice: "Deze moeilijke beslissing is genomen op basis van verschillende interne en externe factoren die ons dwingen tot deze stap. De beroepsmatige zorg door thuiszorgorganisaties staat onder druk. Door niet-kostendekkende dagtarieven opgelegd door zorgverzekeraars, kan het hospice binnenkort geen 24-uurs verpleegkundige zorg meer leveren. Bij een volledige bezetting is het aantal zorguren waar het hospice recht op heeft onvoldoende om continu een verzorgende of verpleegkundige in huis te hebben. Dit aantal neemt verder af naarmate er minder bewoners zijn, waardoor het onmogelijk wordt om kwalitatief goede palliatieve zorg te blijven bieden."
Draaien op vrijwilligers
De Bot: ‘Er wordt landelijk ingezet op hospices die draaien op vrijwilligers, vergelijkbaar met een thuissituatie waar verpleegkundige zorg op afspraak of oproep plaatsvindt. Hoewel er hospices zijn die op deze manier werken, is deze werkwijze voor ons hospice, dat momenteel draait op 24-uurs verpleegkundige aanwezigheid, niet haalbaar. In de nieuwe situatie zouden we meer vrijwilligers nodig hebben.’
Verrast
Zorgverzekeraar Zilveren Kruis, de grootste verzekeraar in deze regio zegt in een reactie verrast te zijn door dit bericht. Woordvoerder Anouk Baars: "Zilveren Kruis heeft zelf geen rechtstreekse relatie met Bijna-Thuis-Huis-hospices. Over de zorg die wordt geleverd in bijna-thuis-huizen maken wij afspraken met zorgaanbieders van wijkverpleging. We gaan graag samen met de betrokken zorgaanbieder, in dit geval Laurens, in gesprek over de situatie, de achtergrond van eventuele problematiek en wat we er samen aan kunnen doen."
We houden de impact van deze sluiting op onze verzekerden in Rotterdam in de gaten. Het rapport van Berenschot in 2024 laat zien dat er in Rotterdam 8 hospices zijn met in totaal 54 bedden, waarvan meer dan de helft van de hospices gasten heeft moeten weigeren. Dus de impact die deze sluiting heeft op de inwoners en onze verzekerden in Rotterdam, die houden we graag nauwlettend in de gaten met partners in de regio.
Grote impact
Het besluit om het hospice te sluiten heeft grote impact, zo blijkt uit de reacties op social media, zoals hier en hier.
Er is zeker nog geprobeerd om een oplossing te vinden. De Bot: ‘De afgelopen maanden hebben in het teken gestaan van het verkennen van de mogelijkheden om samen te werken met een verpleeghuis. Deze verkenning was gericht op het bundelen van krachten en het voortzetten van de activiteiten van het hospice binnen een verpleeghuis. Helaas is gebleken dat de financiële gevolgen van een dergelijke samenwerking niet passen in het financiële raamwerk van ons hospice. Wij begrijpen dat dit besluit voor velen grote impact heeft. Het spijt ons zeer deze mededeling te moeten doen.’
Bijna thuis huizen
Vanuit het veld hoort Carend over meer hospices die in zwaar weer verkeren. Het gaat hier bijna altijd om de bijna-thuis-huizen: vaak kleinschalige hospices met minder dan vijf bedden waar naast veel vrijwilligers ook verpleegkundigen werken. De aanwezigheid van deze verpleegkundigen in deze huizen is moeilijk te financieren.
Anouk Baars van Zilveren Kruis wil graag geinformeerd worden als er problemen ontstaan, zowel over capaciteit of continuïteit en gezamenlijk optrekken bij het vervolg. "Wij weten dat er eind 2024 aanvullende studies gedaan waar PZNL bij betrokken is, maar wij hebben hier geen inzicht in. Het is nodig dat alle zorgkantoren en zorgverzekeraars worden geïnformeerd over deze inzichten. Zo kunnen we in ieder geval meedenken en meedoen in de oplossing. Dat betekent overigens niet dat we alle soorten problemen kunnen oplossen, maar het minimale resultaat is verrassingen zoals vandaag voorkómen in de toekomst."
Ze bevestigt dat er meer problemen zijn rond met name kleine hospices: "We horen uit het veld dat het uitdagender is voor kleinere hospices om continuïteit te organiseren. Specifieke uitdagingen, zoals de aanwezigheid van een verpleegkundige in het hospice, maken we graag bespreekbaar. Mogelijkheden zijn afhankelijk van de regionale context."
Nijpend tekort
Er is een nijpend tekort aan hospicebedden in Nederland. 7500 mensen die in 2024 in een hospice wilden overlijden, konden daar geen bed krijgen. Vorig jaar gaf Hennie Zoontjes, woordvoerder van de Associatie voor Hospicezorg aan dat het probleem in de hospices – waar mensen de laatste drie maanden van hun leven kunnen verblijven om op een rustige, zo prettig mogelijke manier te overlijden – vaak niet eens het personeelstekort is, maar een combinatie van geld en locaties. Lees er meer over in dit artikel.
Carend zal de komende week om meer reacties vragen om deze problematiek te duiden. Wij hopen van harte dat het oudste hospice van Rotterdam nog gered kan worden.
Foto: Hospice de Vier Vogels