Welke symptomen horen bij sterven? Wanneer wordt er wel ingegrepen en wanneer is dat niet nodig? Wat is 'the final common pathway'? Welke interventies zijn er mogelijk en wat zijn de verschillen tussen symptoombestrijding en palliatieve sedatie? Wat is belangrijk bij het begeleiden van naasten? Hoe communiceer je met hen?
Op dinsdagavond 31 januari geven rouwdoula Patty Duijnn longarts Sander de Hosson en samen een webinar over 'Zorg in de stervensfase'. Zij zullen ingaan op de symptomen die in de stervensfase kunnen optreden, en of daar wel of geen behandeling voor ingezet dient te worden. Ook wordt uitgebreid ingegaan op de communicatie en het goed begeleiden van patiënten en hun familie of andere naasten.
Rouwdoula
Een 'rouwdoula' is een persoonlijke begeleider bij rouw en verlies voor iedereen binnen het gehele ‘systeem, in welke fase van het leven (of afscheid) dan ook, ook in de fase waarin een gezins(familie)lid terminaal is. Een rouwdoula coacht bij voorbeeld ook kinderen in het proces dat zich afspeelt in en buiten de veranderende gezinssituatie bij verlies van gezondheid of een terminale ouder.
Rouwdoula Patty Duijn
Symptomen in de stervensfase
Als we over de stervensfase spreken, gaat het om grof weg de laatste twee weken van het leven. In deze voor betrokkenen vaak intense fase treden er specifieke symptomen op.
Niet meer eten en later niet meer drinken zijn vaak de eerste symptomen van sterven. In een latere fase van het stervensproces treden ook andere symptomen op zoals verkleuringen van de huid, minder gaan plassen, verwardheid, benauwdheid en reutelen.
In dit webinar komen veel van deze symptomen langs. Longarts Sander de Hosson zal ze beschouwen en aangeven wat er aan individuele symptomen te doen valt en aan welke je niets hoeft te doen.
Zowel de naasten als de informele zorg (vrijwilligers) als de formele zorg (zorgverleners) hebben elk hun eigen rol. Samen kunnen zij veel doen om de de kwaliteit van het sterven te verbeteren. Voorbeelden zijn het plaatsen van het koppelbed, de Bedside Singers, de inzet van vrijwilligers van de Wensambulance of vrijwilligers van VPTZ of de Stichting Eenzame Dood. Deze initiatieven zullen besproken worden.
Tenslotte wordt in het webinar stilgestaan bij de communicatie met patiënt en zijn naasten. Wat zeg je tegen familieleden? En hoe doe je dat? Welke dilemma's kunnen een rol spelen?
Sander de Hosson (1977) is longarts en auteur van het boek Slotcouplet. In maart 2023 zal ook het boek 'Leven toevoegen aan de dagen' uitkomen, dat hij samen schreef met journalist Els Quaegebeur.
Patty Duijn is rouwdoula en spreekt vaak over dit onderwerp. Zij schreef het boek 'Rouwdoula' over dit onderwerp. Beluister hier een van de podcasts die zij maakte. Als aansturende en meewerkende kracht is Patty actief bij Team Patty Duijn als het over het invullen en verzorgen van het laatste afscheid gaat.