Ik heb een intake met een stel waarvan de vrouw ernstig ziek is. Ze is net een aantal dagen opgenomen geweest en wilde per se aansluitend een afspraak bij mij. Nu zitten ze aan tafel met een kop koffie. Ik probeer me voor te stellen hoe hun leven er de afgelopen tijd uit heeft gezien. Ziekenhuisopnames, vocht aftappen en spanning voor de diverse uitslagen waarbij zij te maken hebben met plussen maar ook met het incasseren van minnen. Telkens weer de zorg voor hun prachtige dochters rond zien te krijgen. Proberen om het leven voor deze meisjes zoveel mogelijk “normaal” te laten doorgaan. Het heen en weer rijden tussen hun geliefde huis, in het midden van het land, naar het Amsterdamse ziekenhuis. En nog zoveel meer.
Je zou door de geschetste situatie de indruk kunnen krijgen dat het een stel betreft met hangende hoofden. Zwaar in mineur en met een gegronde reden. Maar het tegendeel is het geval. Ik zie twee stralende mensen. Zij oogt wat vermoeid maar ik zie vooral een vrouw met een krachtige uitstraling. Een trotse moeder en haar zorgzame, lieve vriend. Twee mensen vol levenslust.
Ik ben benieuwd waarom ze zoveel belang hechten aan een afspraak met mij en waarom juist nu, na een paar zware ziekenhuisdagen. Het is nieuw voor mij dat iemand gelijk na ontslag uit het ziekenhuis doorrijdt voor een afspraak. Ze vertellen dat ze mijn boek Rouwdoula hebben gelezen en wat dit met hen deed. Daarna delen ze verhalen over hun gezin, familie en vrienden. Over hun leven. Ze zijn open over hun angsten en twijfels en zeer reëel over haar ziektebeeld. Ook zijn ze duidelijk over hun wensen, in alle opzichten. Ze weten goed wat ze wel en niet willen. Ze gaan trouwen en willen hun leven, liefde en vriendschap vieren met intimi. Juist nu. Ze geven mij als het ware een samenvatting van een heel dik, mooi, verdrietig maar vooral rijkgekleurd verhalenboek. Daarmee nemen zij mij mee hun harten in.
Eerste Kerstdag
‘Hoi Patty, het lijkt me leuk als je er ook kan zijn. Kun je ons en onze vriendjes en vriendinnetjes ook leren kennen.’ De uitnodiging voor De Dag zit erbij.
Even voel ik mij ongemakkelijk, maar tegelijkertijd ook fijn dat zij dit zo voelen. Vragen als ‘hoor ik daarbij’, ‘wil ik daarbij zijn’, ‘ben ik daar op mijn plaats’ en ‘hoe zou mijn aanwezigheid door de intimi ervaren worden’ rijzen. Ik besluit te gaan.
'Eenmaal binnen is de warmte, liefde en verbondenheid voelbaar'
Op een regenachtige dag rijd ik in het donker naar de borrel. Eenmaal binnen is de warmte, liefde en verbondenheid voelbaar. Ik word direct gespot door de bruidegom die mij hartelijk verwelkomt. Zijn vrouw staat aan de andere kant van de zaal. Ik merk dat ik even moet schakelen, ik voel me nog steeds niet helemaal op mijn plek bij deze groep intimi. Dat gevoel is echt van mij want ik zie en ervaar hoe fijn het bruidspaar het vindt dat ik er ben. Ook de gasten zijn op de hoogte van mijn rol en waarderen mijn aanwezigheid.
Ook nu wordt duidelijk hoe krachtig dit stel is. Alles transparant, op een natuurlijke manier omgaan met de dood en de groep mensen om hen heen meenemen in dit proces. En dat alles vanuit één basis: de liefde voor elkaar en voor de mensen die hen lief zijn. Het is een mooie middag. De vriendengroep heeft speciaal voor hen een prachtig Luizterverhaal laten maken. Hun leven, liefde en vriendschap worden daarin verteld en bezongen. Het aanhoren van dit verhaal geeft me kippenvel en tranen. Tranen van schoonheid bij het zien van deze vriendschap. Tranen voor de levenslust en verbinding. Tranen vanwege de liefde die zo voelbaar is. Even is het leven daar in alle facetten en kleuren aanwezig. Tastbaar, mooi én kwetsbaar. ‘Misschien maakt dat het leven wel zo mooi en zinvol’, bedenk ik. Leven vanuit liefde, dat is de les die ik van hen leer. Deze mensen zijn voor altijd in liefde verbonden.
Patty Duijn is rouwdoula. Ze schreef het boek Rouwdoula. Beluister hier een van de podcasts die zij maakte. Als aansturende en meewerkende kracht is Patty actief bij Team Patty Duijn als het over het invullen en verzorgen van het laatste afscheid gaat. Op dinsdagavond 31 januari geven Patty Duijn en longarts Sander de Hosson samen een webinar over 'Zorg in de stervensfase'.
Foto: Baltskars