Zelf het einde mogen schrijven
aan het verhaal van je bestaan
Het zal altijd verdrietig blijven
maar waardiger kan je niet gaan
Eind mei 2022 ging mijn vader naar het ziekenhuis voor een routinefoto voor zijn prostaat. Hij had daar al jaren last van. Er werd op die foto een tumor gevonden in de alvleesklier. Niet heel groot, wel op een lastige plek. Mijn vader was direct heel stellig. ‘Ik ga voor kwaliteit van leven en ik wil euthanasie.’ Ik was het niet met hem eens, eerst maar een volledige diagnose en behandelplan horen. Toen ik op Texel op vakantie was, gingen mijn ouders naar het UMCG. Het behandelplan zag er als volgt uit: vier keer chemo, door de scan en als de tumor kleiner was geworden, dan konden ze opereren. Mijn vader was direct heel resoluut. ‘Ik ga voor kwaliteit van leven en ik wil mijn eigen regie houden.’ Dat vond ik in het begin wel lastig hoor, ik wilde hem nog niet missen. Uiteindelijk kon ik berusten in zijn keuze door hoe hij er zelf in stond. ‘Ik heb een mooi leven gehad,’ zei hij ‘en nu is het tijd om een andere reis te maken’.
Dinsdag 13 september appte mijn moeder dat het niet goed ging met mijn vader. Ik reed naar Hoogeveen en trof mijn vader als een halfdood vogeltje in bed. Hij had pijn, wilde niet meer. ‘Zet de euthanasie maar in gang,’ zei hij. De huisarts kwam en vertelde dat we nog niet alles hadden geprobeerd. En dus gingen we op 20 september samen naar het ziekenhuis waar ze de zenuwknoop hebben stilgelegd. Het zou een halfuur duren, na twee uur kwam hij terug. Heel emotioneel, high misschien ook van de morfine. Het leek gelukt te zijn, mijn moeder haalde de volgende dag een andere man op. Donderdag leek er zelfs ruimte om weer wat te ondernemen. Maar helaas, de volgende nacht had hij weer zo´n pijn.
Maandag 26 september overleg met de huisarts. Vader ligt op bed met zijn ogen gesloten. Ik lig een poos naast hem en masseer zijn hoofd. Hij krijgt meer pijnstilling en we bespreken de euthanasie. We zien dat hij pijn heeft. Kwaliteit van leven en waardig sterven is wat hij wil. Met pijn in mijn hart weet ik dat ik mijn vader moet laten gaan. Op vrijdag horen we dat er toestemming is om de euthanasie in gang te zetten. Maandag 10-10-2022 wordt de sterfdag van mijn vader.
Er volgen mooie gesprekken tussen ons en met zeer dierbare familie en naaste vrienden. Velen komen afscheid nemen van mijn vader. De laatste nacht slaap ik in het huis van mijn ouders. Maandag 10 oktober kijken mijn moeder en ik elkaar aan: hoe komen we deze dag door? Mijn moeder zegt dat ook deze dag net zoals als andere dagen voorbij gaat. En dat morgen een nieuwe dag volgt. Mijn vader slaapt vooral veel door de slaapmedicatie die hij sinds een paar dagen krijgt. De verpleegkundige van Iccare legt het infuus aan. In de middag komt mijn tante. De dag sleept zich langzaam voort. Na de ziekenzegen van de geestelijk verzorger en onze laaste woorden met elkaar, arriveert de huisarts. Die vraagt nog een keer aan mijn vader of dit is wat hij wil. Heel duidelijk zegt hij ja. En dan gaat het snel. De huisarts zegt bij elke stap wat hij doet. Mijn moeder en ik aan de andere kant van het bed. Tot zijn laatste teug adem.
Zo kon mijn vader op 83-jarige leeftijd waardig sterven en werd hem verder lijden bespaard.
Terugkijkend hebben we intense weken beleefd. Mooie momenten gedeeld, naast mijn vader in bed gelegen, zijn hoofd en voeten gemasseerd, kippenpootjes met friet en tomatensalade gegeten met elkaar. Wat ben ik blij dat ik deze weken met mijn vader en moeder heb mogen doorbrengen. Alles gezegd en niks gezegd, ook in stilte waren wij samen.
Het leven op aarde is voor mijn vader voorbij en hij is begonnen aan een andere reis. Energetisch is hij nog steeds bij mij en voor altijd in mijn hart. Verder leven zonder hem, wat een gemis en uitdaging is dat. En dat kunnen we, want zoals mijn vader altijd zei: ‘Mathilda kop d’r veur!’
Foto: valio84sl